ÖZET: Dinamik dengeleme, elektrik motorlarına yol verme, yumuşak kalkınma, fuzzy kontrol, bulanık kontrol, dikey taşıma Değişik yükler altında çalışacak motorların seçiminde en belirleyici özellikler akım, devir ve döndürme momentidir. Özellikle büyük güçlü motorlarda karşılaşılan akım, devir ve momentle ilgili problemlerin çözümünde değişik yol verme yöntemleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada düşük devirli ve yüksek momentti yüklerde kullanılabilecek ve devir ayarlamaya, yumuşak kalkış ve yavaşlamalara uygun elektro mekanik bir sistem tasarlanmıştır. Dinamik dengeleme sistemi olarak isimlendirilen bu sistem, düşey konumda çalışmakta ve aralarında 45°' lik açı bulunan 8 koldan oluşmaktadır. Her bir kol üzerindeki karşılıklı dengeleyici ağırlıkların hareketi devir-moment ilişkisine bağlı olarak, bulanık mantık yöntemi kullanılarak kontrol edilmektedir. Yumuşak kalkış ve yavaşlama avantajının yanında dengeleyici ağırlıklar nedeniyle yüksek moment ve düşük devirde kullanımı uygun olan sistemin ilk yol alma ve frenleme çalışmasında enerji tasarrufu sağlama özelliği de vardır.
DINAMIC BALANCING SYSTEM, ITS MATHEMATICAL MODELLING and CONTROL BY USING FUZZY LOGIC Keywords : Dinamic balancing, soft starting, fuzzy control, vertical transport The main factors in selecting motors operating under various loads are the current, speed and torque. Problems with electric motors increase when their power gets bigger. The problems relating to the current peaks are dealt with by means of different starting methods currently available. In this study, a novel electro-mechanic system was designed for loads which require low rotation and high torque. The system has variable rotation and soft starting characteristics. The system is named as Dinamic Balancing System. It has 8 arms and there are masses on every arm which is moved by electric motors. Variable rotation and soft starting are obtained by changing the location of masses and they are controlled by a fuzzy control system. The system needs lower energy consumption at starting than that of other known methods. xm
