Meriç ve Tunca nehirlerinin Edirne şehir merkezi kısmında 2 boyutlu taşkın modellemesi

Abstract

Yaşadığımız çağda, insan kaynaklı eylemlerle atmosfere salınan sera gazı miktarındaki hızlı artışın sebep olduğu iklim ve yağış rejimi değişiklikleri nedeniyle, dünyanın bazı bölgelerinde normal değerlerin üzerinde kuraklık yaşanırken, bazı bölgelerinde de beklenmedik şekilde yoğun kar ve yağmur yağışları meydana gelmekte ve taşkın olayları daha sık ve etkili bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Türkiye'de de iklim değişikliğinin yanı sıra, şehirlerin merkez nüfusunun artması, taşkın yataklarının ve akarsu havzalarının imara açılması, ormanlık alanların tahribi gibi eylemler sonucunda, arazi kullanımı önemli derecede değişmekte, sıklıkla ve ani olarak meydana gelen taşkınların sebep olduğu zararlar artmaktadır. Bu çalışmada, Meriç ve Tunca Nehirlerinin Edirne ili sınırları içerisinde yer alan kısımlarında taşkın yayılım haritalarının hazırlanması amaçlanmıştır. Bu bölgede yaşanan aşırı yağışlar, kar erimeleri ve Yunanistan ile Bulgaristan'daki mevcut barajlardan ilave su bırakılması sonrasında oluşan akarsu taşkınları, son yıllarda daha sık görülmekte, can ve mal kaybına neden olmaktadır. Çalışma konusu olan bölgede, Türkiye, Bulgaristan ve Yunanistan arasında, taşkınların önlenmesine yönelik birçok uluslararası antlaşmalar yapılmış olmasına rağmen, antlaşmaların icap ettirdiği hususların çeşitli sebeplerden dolayı fiiliyata gereği gibi yansıtılmadığı ve yeterli çözümlerin üretilemediği görülmektedir Her ne kadar, oluşan taşkınlar 1955-1975 yılları arasında inşa edilen seddeler arasında tutulmaya çalışılmış olsa da, mevcut seddelerde yarılma (patlama) ve göçmeler yaşanabilmekte ve su sızıntıları sebebiyle seddelerin arkasında göllenmeler oluşabilmektedir. Taşkın afetinin sıklıkla yaşandığı çalışma sahası, Türkiye'de tarihî eser zenginliği bakımından İstanbul ve Bursa'dan sonra üçüncü sırada yer almakta ve verimli tarım arazilerini kapsamaktadır. Bu sebeple anılan bölgenin sular altında kalmasıyla, tarımsal alanların tahrip olmasını engelleyecek ve kültürel mirasın gelecek kuşaklara aktarılmasını güvence altına alacak taşkın önleme çalışmaları bölge için büyük önem arz etmektedir. Çalışma kapsamında taşkın yenilenim debilerine göre taşkın yayılım haritaları elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar analiz edilmiş ve taşkınların Edirne şehir merkezine etkilerini azaltmak için 2 alternatifli güzergâh ile tahliye kanalı tasarlanmış ve her bir kanal 2 Boyutlu modelleme ile sınanmıştır. Edirne şehir merkezi bölümü ve kanalın Meriç Nehri ile birleşiminden sonra mansap şartları değerlendirilmiştir.

In the era we live in, people induced actions cause a rapid increase in the amount of greenhouse gases released into the atmosphere and this increase (in the amount of greenhouse gases) causes climate and rainfall changes. Due to climate and rainfall changes in the world, while there was drought on the normal value in some regions, also unexpectedly heavy snow and rainfall in some areas occur. This a result of the flood events occur more frequently and more effectively. In addition to climate change in Turkey as well, as a result of actions such as increasing the population of the city, the building up flood plains and river basins, the destruction of forested areas land use varies significantly, often and that suddenly hurt that caused floods occurring is increasing. In this study, it is intended to prepare the flood propagation map of flooded areas in the border province of Edirne Maritza and Tundja Rivers. A flood that occurred after the release of additional water from the existing dam in Bulgaria and Greece, this excessive rains in the region and snowmelt, is seen more frequently in recent years and causing loss of life and property. Although there have been many international treaties for the prevention of floods among Turkey, Bulgaria and Greece in the region of the study area, the conditions of the agreement entails not reflected as required into practice and there is not enough production of solution Although they kept the flood embankments that are made in the years between 1955-1975, splitting the existing levees and failure are experienced. In addition, pondings may be due to water leaks behind the dikes.The field of study of flood disasters occurred frequently ranks third after Istanbul and Bursa in Turkey in terms of the wealth of historical monuments and covers productive farmland. Therefore, flood prevention work that will prevent the destruction of agricultural areas with flooded area and will guarantee the transfer to future generations of cultural heritage is a great importance. In this study, inundation maps were obtaine daccording to renewed flood discharges. The results were analyzed and drainage cannals designed with 2 alternative route to reduce the effects of the floods in Edirne city center. Each cannal was tested with 2D modeling. Edirne city center and after joining with the Maritza River and cannal, downstream conditions are evaluated.