Sınıf öğretmeni adaylarının insani değerlere sahip olma düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, sınıf öğretmeni adaylarının insani değerlere sahip olma düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla dokuz alt boyuttan oluşan 39 maddelik Değerler Ölçeği kullanılmıştır. Tarama modeliyle yapılan bu araştırmada verilerin analizinde anlamlılık düzeyi .05 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin alt boyutları "toplumsal değerler", "kariyer değerleri", "entellektüel değerler", "maneviyat", "materyalistik değerler", "insan onuru", "romantik değerler", "özgürlük" ve "fütüvvet"tir. Ölçek, 2012-2013 eğitim öğretim yılında Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı'nda öğrenim gören 213'ü kadın (%78), 59'u (%22) erkek olmak üzere toplam 272 sınıf öğretmeni adayına uygulanmıştır.Kolmogorov-Smirnov testi sonucuna göre cinsiyet, sınıf düzeyi, öğretim türü, kardeş sayısı, mezun olunan lise türü, sosyo-ekonomik kültürel düzey, anne ve baba eğitim durumları p<.05 düzeyinde anlamlı bir farklılık gösterdiği için dağılımların normal olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bundan dolayı söz konusu değişkenlerden cinsiyet ve öğretim türü için Mann-Whitney U testi; sınıf düzeyi, kardeş sayısı, mezun olunan lise türü, sosyo-ekonomik düzey, anne ve baba eğitim durumları için Kruskal-Wallis H testi yapılmıştır. Ayrıca, sınıf düzeyi, mezun olunan lise türü, anne ve baba eğitim durumunda Kruskal-Wallis H testi sonucunda anlamlı çıkan farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için Mann-Whitney U testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin cinsiyetlerine göre insani değerlere sahip olma düzeylerine ait görüşlerinin entellektüel değerler, maneviyat ve özgürlük boyutlarında kadın öğrenciler lehine; sınıf düzeyine göre maneviyat boyutunda 2. ve 3. sınıf öğrencileri lehine anlamlı bir şekilde farklılaştığı bulunmuştur. Kardeş sayısına, sosyo-ekonomik düzeye ve öğretim türüne göre sınıf öğretmeni adaylarının sahip oldukları insani değerlerin hiçbir boyutta farklılaşmadığı bulunmuştur. Öğrencilerin okul türüne göre toplumsal değerler ve maneviyat boyutlarında liseden mezun olanlar lehine; anne ve baba eğitim durumuna göre maneviyat boyutunda annesi ve babası ilkokul mezunu olanlar lehine anlamlı şekilde farklılaştığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmış ve yeni araştırmalar için önerilere yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: İnsani Değerler, Sınıf Öğretmeni Adayı, Değerler.

This research was done to determine the level of humanitarian values candidate class teachers have. For this reason, a scale having 39 points, Scale of Values was used. Relational Screening Model was also employed for analyzing the research's outcome and .05 was determined to be the significance level. " Social values", "career values", "intellectual values", "inwardness", "meterialistic values", "human dignity", romantic values", "freedom" and "geneorisity" were subsections of the scale. This scale was administrated to students of Sakarya University, Faculty of Education in 2012-2013 academic year. This group consisted of total 272 students that have 213 female (78%) and 59 (%22) male students. Distrubition of gender, grade level, education type, number of sibling, graduated high school, socio-economic level and education level of parents didn't show normal results according to test of Kolmogorov-Smirnov. Because, its diversity value was p<.05. Therefore, test of Mann-Whitney U preferred for gender and education type and also test of Kruskal-Wallis H preferred for other parameters such as grade level, number of sibling, graduated high school, socio-economic level and education level of parents. Test of Mann-Whitney U was also applied to identified the groups according to correct diversity of grade level, graduated high school and education level of parents. Accordingly with sights of the students, female students give more emphasis than male students to intellectual values, inwardness and freedom. If the results interpreted to academic terms of students, second year students and third year students excels. Besides, number of sibling, socio-economic, cultural level and education type don't show any differenciation for candidate primary school teachers. When analyzed the type of school to contribute to social values and inwardness, high school graduates show diversity different from the others. A further result, education level of parents have an effect to inwardness and primary school graduates are remarkable at this section. Findings were discussed under the light of literature and recommendations are given for new researches. Keywords: Humanitarian Values, Candidate School Teacher, Values.