Lise öğrencilerinin sınıf yönetimine ilişkin adalet algıları

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğrencilerin sınıf yaşantılarına ilişkin adalet algılarını ortaya koymaktır. Sınıf öğrenme öğretme yaşantılarının gerçekleştiği, bilgi akışının yanı sıra çok yönlü bir iletişimin olduğu bir öğrenme ortamıdır. Öğrenciler yaşamlarının büyük bölümünü geçirdikleri bu öğrenme ortamında adalet arayışı içindedirler. Bu araştırma ile alanda daha çok örgüt boyutunda ele alınan adalet kavramı sınıf ortamında ele alınmış ve sınıftaki adaletin hangi değişkenlerden etkilendiği ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu çalışma konu ve amaçlara uygunluğu nedeniyle ilişkisel tarama modeliyle yapılmıştır. İlgili literatür taraması yapıldıktan sonra, araştırmacı tarafından geliştirilen Sınıf Yönetiminde Adalet Algısı Ölçeği, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Kocaeli İlinde Körfez İlçesinde öğrenim gören 486 lise öğrencisine uygulanmıştır. Bu örneklem, basit tesadüfî örnekleme yolu ile seçilmiştir. Çalışma kapsamında toplanan veriler "IBM SPSS Statistics 20" paket programı ile analiz edilmiştir. Öncelikli olarak verilerin dağılımlarının normal olup olmadığı test edilmiştir. Bu amaçla; SPSS paket programı yardımıyla Kolmogorov-Smirnov Testi yapılmış ayrıca verilerin dağılımına ilişkin basıklık ve çarpıklık katsayılarına bakılmıştır. Araştırmada sınıf yönetiminde adalet dağıtımsal, etkileşimsel, işlemsel ve ödüllendirme adaleti boyutlarında ele alınmış olup bu boyutlar, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, akademik başarı, anne baba eğitim durumu, aile gelir durumu ve sosyal etkinliklere katılım durumu değişkenlerine göre incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin adalet algıları okul türüne ve sınıf düzeyine göre farklılık göstermektedir. Ödüllendirme adaleti boyutu puanlarında Endüstri Meslek Lisesinde öğrenim gören öğrencilerin puanlarının yüksek olduğu, işlemsel adalet boyutu puanlarına bakıldığında Fen Lisesinde öğrenim gören öğrencilerin puanlarının düşük olduğu, dağıtım adaleti boyutu puanlarında ise Kız meslek lisesinde öğrenim gören öğrencilerin puanlarının düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf düzeyinde de 9.sınıf öğrencilerinin adalet algısının daha yüksek olduğu görülmüştür. Anne baba eğitim durumu, cinsiyet ve aile gelir durumu değişkenlerinin öğrencilerin adalet algılarını etkilemediği saptanmış olup bu değişkenler ile adalet algısı arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Adalet olgusu son yıllarda örgütsel boyutta çok irdelenmiştir. Sınıf yönetiminde adalet konusunda ise cevapsız kalan birçok soru karşımıza çıkmaktadır. Gelecek çalışmalar sınıf yönetiminde adaletin sağlanması için neler yapılması gerektiğine ışık tutarlarsa daha adil öğrenme ortamlarının oluşmasına katkıda bulunabilirler.

The purpose of this study to determine classroom justice perceptions of high school students in terms of their experiences in the classroom. Classroom is a learning environment in which a multi dimensional interaction takes place as well as the teaching procedures being held. The students are searching for justice in the classroom where they spend most of their time. This study aims to examine the justice in terms of classrom environment and determine the variables which affect the classroom justice perceptions of high school students with the difference of the studies which studied justice in terms of organizational level. In this study cross-sectional sample model was conducted for the purpose of the research. The Scale of Classroom Justice Perceptions of Students was developed by the researcher after the related literature survey is completed. The questionaire was carried out by the 486 high school students stuyding in the 2014-2015 educational year in the district of Körfez, Kocaeli. At first step the sample was selected based on the cumulative sampling. The students who participated in the study were selected ramdomly.The data gathered through the questionnaire was analysed with the "IBM SPSS Statistics 20" package programme. The fact that the data showed non-parametric range Kolmogorov –Smirnov test was employed. The classroom justice is investigated the dimensions of distributive, procedural, interactional and awarding justice in terms of the variables such as school type, gender, class level, academic success, mother and father education level, family income level, and attendance to social activities. According to the results of the study there is a meaningful difference between the justice perceptions of students and school type also class level. The results showed that awarding justice is high in Vocational and Technical High Schools, procedural justice is low in Science High Schools, distrubutive justice is low in Vocational School for Girls. In terms class level, 9 th grade students perceptions of justice is higher than the other class levels. The results indicated that there is no meaningful difference between classroom justice perception and mother-father education level, gender and family income level. The matter of justice is investigated in terms of organizational level in recent years. There are a lot of questions to be answered about classroom justice. Further studies should consider these questions to make classrooms more fair environments.