Ortaokul 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerde yer alan değerler

Abstract

Bu araştırma, ortaokullarda kullanılan Türkçe ders kitaplarındaki şiir metinlerin değerler eğitimi açısından incelemesini konu almıştır. Bu doğrultuda araştırmanın problem cümlesi "Ortaokul 8.Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerde bulunan değerler nelerdir?" sorusu üzerine kurulmuştur. Kuramsal çerçevede değerin tanımı, değerlerin sınıflandırılması, önemi ve işlevi, değerler eğitiminin tanımı, değerler eğitimi yaklaşımları, ailede, okulda ve çevrede değerler eğitimi, değerler eğitimi ile ilgili etkinlikler, Türk Milli Eğitim sisteminde değerler eğitimi, değerler eğitimi, Türkçe dersi ve şiir, şiir, ileti, tema ve çocuk şiirleri hakkında bilgiler verilmiştir. Araştırmada betimsel nitelikte tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini ortaokul 8. Sınıflarda okutulan 7 adet ders kitabında 33 adet şiir oluşturmaktadır. Araştırma için baz alınacak değerler, Güngör'ün (1993) değer sınıflandırmasından, Rokeach'ın (1973) araç değerler ve amaç değerler tablosundan, Yaman-Taflan-Çolak'ın (2009) ders kitaplarındaki değerler formundan yararlanılarak oluşturulmuş olup toplam 28 adet değerin oluşturduğu bir liste hazırlanmıştır. 4 farklı Türkçe öğretmeni bu listeye göre 33 adet şiiri incelemiştir. Bu inceleme neticesinde alınan formlardan her öğretmenin ortak olarak işaretlediği değerler bulunup tablolaştırılmıştır. Araştırma sonucunda incelenen şiirlerde toplam 17 adet değer başlığıyla 104 adet değer bulunmuştur. Bu kitaplarda en fazla işlenen değerin insan sevgisi olduğu görülmüştür. Bu değeri takip eden değerler ise Türk büyüklerine saygı ve doğa sevgisi değerleridir. Bulunan değerler, insan sevgisi, Türk büyüklerine saygı, doğa sevgisi, kültürel bilinç, milli bilinç, çalışkanlık, barış, akılcılık, sorumluluk, dil bilinci, vatan sevgisi, hoşgörülü olma, duyarlılık, hayvan sevgisi, yardımseverlik, yurttaşlık bilinci, doğruluk, değerleridir. Bulunmayan değerler ise misafirperverlik, toplumsal kurallara uyma, görgü kurallarına uyma, aile bilinci, dini bilinç, ahlak bilinci, cesaret, büyüklere saygı, , demokrasi, tutumlu olma değerleridir. Anahtar Kelimeler: Değer, Değerler Eğitimi, Değer Aktarımı, Türkçe Eğitimi.

This research is based on the inspection of poems in Turkish lesson books used in primary schools in terms of value education. In this way the poblem sentence is based on the question what the values being in the poems of turkish lesson books. In the second part of research, theoric outline is placed. There is some information given about the description of theoric outline of value, the classification of values,importance and functions,the description of value education,the approaches of values education,the values education in family,school and enviroment,actitivies related to the values education,the values education in Turkish National Education System,the values education,Turkish lesson and poems,poems,message,topic and child poems. Descriptive Browsing is used in the research. The base of research consists of 33 poems in the 8th class 7 lesson books. The values established for research consists of from Güngör's value classification, Roleach's aim value chart to Yaman-Taflan-çolak's value form in lesson books. And list of 28 values is made ready 4 different Turkish teachers examine 33 poems according to this list. After this examination, the values marked by every eacher are found and made chart in the poems inspected from the result of research,104 values are found on the name of 17 values. It is seen that human love is the most popuar value. The values following this value are respect to Turkish ancestors and nature love. Human love, respect to Turkish ancestors natüre, love, cultural consciousness, national consciousness, dilligence, peace, rationalism, responsibility, the language conscious, homeland love, indulge, sensivity, animal love, hospitability, the citizenship conscious are the values of fairness. The values not found are hospitability, etiquuette rule, etiquette conscious, frugal, democracy, respect to ancestor, braveness. Keywords: Value, Values Education, Transfer Of Value, Turkish Education.