Fen dersine yönelik kaygı ölçeği geliştirilmesi ve ortaokul öğrencilerinin fen dersi kaygı ile tutum puanlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Birincisi ortaokul öğrencilerinin fen dersine yönelik kaygı puanlarının ölçülmesinde kullanılmak üzere bir ölçme aracı geliştirmek ve bu amaç doğrultusunda geliştirilen Fen ve Teknoloji Dersi Kaygı Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. İkinci amacı ise ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin fen dersi kaygı puanları ile tutum puanları arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını, ayrıca öğrencilerin kaygı ve tutum puanlarının; bu derste kendilerini algıladıkları başarı düzeyleri, cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre istatistiksel olarak fark oluşturup oluşturmadığını araştırmaktır. Bu araştırmanın evrenini Kocaeli ilinde bulunan ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın birinci aşamasının örneklemini, Kocaeli ili Gölcük ilçesindeki iki farklı ortaokulun 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. İkinci aşamasının örneklemini ise Kocaeli ili Gölcük ilçesinde bulunan üç farklı ortaokulun 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak çalışma kapsamında araştırmacılar tarafından geliştirilen 5'li Likert tipi Fen ve Teknoloji Dersi Kaygı Ölçeği, 5'li Likert tipi Fen Dersi Tutum Ölçeği ve Demografik Özellikler Anketi kullanılmıştır. Birinci aşamanın uygulaması, 2010-2011 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde, ortaokul 6, 7 ve 8. sınıflarda okuyan toplam 524 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamanın uygulaması ise 2011-2012 eğitim-öğretim yılının birinci döneminde okuyan toplam 622 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın birinci aşaması için Cronbach Alpha iç tutarlılık, test-tekrar test, madde-toplam korelasyonu ve t-testi kullanılmıştır. İkinci aşaması için Korelasyon analizi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Bağımsız Örneklemler t-Testi kullanılmıştır. Araştırmanın birinci aşamasının sonucunda ortaokul öğrencilerinin fen dersine yönelik kaygılarını geçerli ve güvenilir bir şekilde ölçen Fen ve Teknoloji Dersi Kaygı Ölçeği geliştirilmiştir. Araştırmanın genel amacını ifade eden öğrencilerin fen dersi kaygı puanları ile tutum puanları arasında ilişkinin olup olmadığını, ayrıca öğrencilerin fen dersine yönelik kaygı ve tutum puanlarının bağımsız değişkenlere (cinsiyet, okul türü ve başarı düzeyi) göre anlamlı bir fark oluşturup oluşturmadığıyla ilgili aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir: ■ Öğrencilerin fen dersine yönelik kaygı puanları ile bu derse yönelik tutumları arasında orta düzeyde, negatif ve anlamlı bir ilişkinin olduğu, ■ Kendilerini fen dersinde başarılı olarak algılayan öğrencilerin kaygı puanları, kendilerini orta düzey ve başarısız olarak algılayan öğrencilerin kaygı puanlarına göre daha düşük olduğu, ■ Öğrencilerin kaygı puanları ile cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farkın olmadığı, ■ Öğrencilerin kaygı puanları ile sınıf düzeyi değişkeni arasında anlamlı bir farkın olmadığı, ■ Kendilerini fen dersinde yüksek derecede başarılı olarak algılayan öğrencilerin tutum puanları, kendilerini orta ve düşük derecede başarılı olarak algılayan öğrencilere göre daha yüksek olduğu, ■ Öğrencilerin tutum puanları ile cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farkın olduğu ve kız öğrencilerin fen dersine yönelik tutumlarının erkek öğrencilere göre daha olumlu olduğu, ■ Öğrencilerin tutum puanları ile sınıf düzeyi değişkeni arasında anlamlı bir farkın olduğu görülmüştür.

There are two main aims of this research. First one is to develop a measuring tool to measure the anxiety scores of secondary school students for Science class and to carry out the validity and reliability study of the Anxiety Scale for Science and Technology Class that is developed accordingly. The second one is to find out if there is a significant relation between the anxiety scores for Science class and attitude scores of 6th, 7th and 8th grade students, and also if the anxiety and attitude scores of students make differences statistically according to variables of achievement levels, gender and class level in which they perceive themselves in this class. The population of this research consists of 6th, 7th and 8th grade secondary school students in Kocaeli province. The sample of research's first stage consists of students of grades 6, 7 and 8 at two different secondary schools in Gölcük, Kocaeli. The sample of research's second stage consists of students of grades 6, 7 and 8th at three different secondary schools in Gölcük, Kocaeli. In the research, the scales that were used are 5-point Likert type Anxiety Scale for Science and Technology class that was developed by the researches in the scope of study, 5-point Likert type Attitude Scale for Science Class and Demographic Characteristics Survey. The application of the first stage was performed on 524 students who were 6th, 7th and 8th grade in secondary schools in the second term of 2010-2011 school year. The application of the second stage was performed on 622 students in total in the first term of 2011-2012 school year. For the first stage of the research, Cronbach's Alpha internal consistency, test-retest, item-total correlation and t-test were employed. For the second stage, Correlation analysis, One Way Variance Analysis (ANOVA) and Independent Samples t-Test were used. As a result of research's first stage, Anxiety Scale for Science and Technology Class was developed to measure secondary school students' anxiety of science class validly and reliably. The following results that express the general aim of the research were about if there is a relation between the anxiety scores and attitude scores of students for science class, and if the anxiety scores and attitude scores of students for science class make a significant difference according to the independent variables (gender, type of school and achievement level): ■ There is a negative and significant relation on medium level between the anxiety scores of the students for Science class and their attitude towards it. ■ The anxiety scores of students who perceive themselves as successful at Science class are lower than the anxiety levels of students who perceive themselves as medium-levelled and unsuccessful. ■ There is no significant difference between the anxiety scores of the students and the gender variable. ■ There is no significant difference between the anxiety scores of the students and the class level variable. ■ The attitude scores of students who perceive themselves as highly successful at Science class are lower than the attitude scores of students who perceive themselves as successful on medium and lower level. ■ There is a significant difference between the attitude scores of the students and the gender variable, and female students' attitude towards Science class is more positive than male students'. ■ There is a significant difference between the attitude scores of the students and the class level variable.