Ergenlerde mutluluk ve yaşam doyumunun yordayıcısı olarak psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaç doyumu

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ergenlerde psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaç doyumunun mutluluk ve yaşam doyumunu anlamlı biçimde yordayıp yordamadığını tespit etmek ve ergenlerin mutluluk, yaşam doyumu, psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaç doyumu düzeylerini çeşitli demografik değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemi; 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Karadeniz Ereğli' deki 6 farklı lisenin 10, 11 ve 12. sınıflarında okuyan toplam 477 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada öğrencilerin cinsiyetleri, sosyoekonomik düzeyleri, anne-baba yaşamsal durumları ve anne-baba eğitim düzeyleri hakkında bilgi toplamak amacıyla Demografik Bilgi Formu, yaşam doyumu düzeylerini belirlemek amacıyla Diener, Emmons, Larsen ve Griffin (1985) tarafından geliştirilen ve Türkçe` ye uyarlaması Yetim (1993) tarafından yapılan Yaşam Doyumu, psikolojik ihtiyaç doyumu düzeylerini tespit etmek amacıyla Deci ve Ryan (1991) tarafından geliştirilen ve Cihangir-Çankaya ve Bacanlı (2003) tarafından Türkçe` ye uyarlanan İhtiyaç Doyumu Ölçeği, mutluluk düzeylerini belirlemek amacıyla Hills ve Argyle (2002) tarafından geliştirilen ve Akıncı-Çötok ve Doğan (2011) tarafından Türkçe` ye uyarlanan Oxford Mutluluk ve psikolojik sağlamlık düzeylerini belirlemek amacıyla Smith ve diğerleri (2008) tarafından geliştirilen ve Doğan (2013) tarafından Türkçe' ye uyarlanan Psikolojik Sağlamlık Ölçeği Kısa Formu kullanılmıştır. Veriler; SPSS 15 istatistik programı kullanılarak, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, Basit ve Çoklu Regresyon Analizi, ANOVA ve t testi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda psikolojik ihtiyaç doyumunun ve psikolojik sağlamlığın ayrı ayrı mutluluğu ve yaşam doyumunu anlamlı biçimde yordadıkları tespit edilmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkenleri olarak işlem gören mutluluk ve yaşam doyumu, bağımsız değişkenleri olarak işlem gören psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaç doyumu kavramlarının demografik değişkenlerle ilişkilerine bakıldığında; ergenlerde cinsiyetin yalnızca ilişki ihtiyacı ve psikolojik sağlamlık düzeylerinde, sosyo- ekonomik düzeyin mutluluk ve yaşam doyumu düzeylerinde, annenin sağ olma durumunun psikolojik sağlamlık haricinde tüm değişkenler üzerinde anlamlı farklılıklar oluşturduğu, ancak babanın sağ olma durumunun hiçbir değişken üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturmadığı görülmektedir. Ayrıca baba eğitim düzeyinin psikolojik sağlamlık haricinde tüm değişkenler üzerinde anlamlı farklılıklar oluşturduğu, ancak annenin eğitim düzeyinin hiçbir değişken üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturmadığı görülmektedir. Araştırma sonuçları, elde edilen bulgular ışığında tartışılmış ve ileride yapılacak çalışmalara ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Öznel İyi Oluş, Yaşam Doyumu, Psikolojik Sağlamlık, Psikolojik İhtiyaç Doyumu

The purpose of this study is to identify whether the psychological resilience and the satisfaction of psychological needs are the predictors of the subjective well-being and life satisfaction in the high school adolescents or not and to examine the levels of subjective well-being, life satisfaction, psychological resilience and the satisfaction of the psychological needs of the adolescents in terms of various demographic variables. The population of the study is consisted of a total of 477 students who are studying in grades 10, 11 and 12 at 6 different schools in town Ereğli, province Zonguldak during the 2012- 2013 academic year. In our research, demographic information form was used in order to collect information about the students' gender, socioeconomic status, vital status of parents and educational level of parents. Having the purpose of determining the life satisfaction levels of the students, the Life Satisfaction Scale developed by Diener, Emmons, Larsen and Griffin (1985) and the Turkish adaptation of which was conducted by Yetim (1993), and of determining the happiness levels of the student, the Oxford Happiness Questionnaire-Short Form developed by Hills and Argyle (2002) and adapted into Turkish by Akıncı-Çötok and Dogan (2011) were used. A Needs Satisfaction Scale developed by Deci and Ryan (1991) and adapted into Turkish by Cihangir-Çankaya and Bacanlı (2003) was used in order to determine the level of the satisfaction of psychological needs of the students. And for the level of psychological resilience of the students, the Short Psychological Resilience Scale developed by Smith et al (2008) and adapted into Turkish by Dogan (2013) was used. The data were analyzed by using SPSS 15 statistical software and Pearson Product Moment Correlation, Simple and Multiple Regression Analysis, one-way analysis of variance (ANOVA) and the methods of a t- test. As a result of the study, it has been determined that the psychological need satisfaction and psychological resilience significantly predicted the happiness. When we look at the relation of the subjective well-being which has been treated as the dependent and the independent variables of the research, and the demographic variables of the concepts of life satisfaction, psychological resilience and psychological needs satisfaction, it can be seen that the sex in the adolescent causes only a relationship need subscale and a significant difference in the psychological resilience level, the socio-economic level causes a significant difference of subjective well-being and life satisfaction levels, the mother being alive causes a significant difference with regard to all variables except the psychological resilience, however, the father being alive does not cause any significant difference with regard to all variables, the father's educational level causes a significant difference with regard to all variables except the psychological resilience, however, the mother's educational level does not cause any significant difference with regard to all variables. The research results have been discussed in the light of the study findings and recommendations have been made for future studies. Keywords: Subjective Well-Being, Life Satisfaction, Psychological Resilience, Psychological Needs Satisfaction