Özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrenciler için web destekli uyarlanabilir öğretim sistemi tasarımı

Abstract

Özel öğrenme güçlüğü yaşayan (disleksi, diskalkuli, disgrafi) ilköğretim 1.-3. sınıf öğrencilerine yönelik web destekli bir öğretim sisteminin bulunmaması ve öğrencilerin yüz yüze rehberlik hizmetlerinden yeterli düzeyde destek alamamaları nedeniyle öğrenme güçlüğü kapsamında belirlenen değişkenlere göre web destekli uyarlanabilir bir öğrenme sistemi için öğretim tasarımı gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, özel öğrenme güçlüklerinden yalnızca disleksi, diskalkuli ve disgrafi çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırma ihtiyaç analizi, öğrenen analizi, iş analizi/ öğretim hedefleri/ içerik sıralama, öğretim stratejileri/mesaj tasarımı/öğretimin sunumu ve biçimlendirmeye yönelik değerlendirme adımlarından oluşmaktadır. Öğretim tasarımı için 2011-2012 ve 2012-2013 eğitim öğretim yılı içerisinde yedi konu alanı uzmanı (KAU), 15 veli, 6 sınıf öğretmeni, dört eğitim teknoloğu (ET), bir ölçme değerlendirme uzmanı (ÖD) ve dört özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrenciden veri toplanmıştır. Bu araştırmada,KAU görüşme formu, sınıf öğretmeni ve veli anketi, öğrenen analizi formu, uzman değerlendirme formu ve örnek etkinlik olmak üzere altı farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. İhtiyaç analizinde toplanan verilerin bütüncül bir şekilde incelenebilmesi ve çalışmanın inandırıcılık, tutarlılık ve teyit edilebilirliğini göstermek için matris diyagramı hazırlanmıştır. Veliler, KAU?lar ve sınıf öğretmenlerinden toplanan verilerden ulaşılan bulgular özel öğrenme güçlüğü konusunda bilgi/ilgi eksikliği, Türkiye MEB Özel Öğrenme Güçlüğü Destek Eğitim Programı?nın yetersizliği ve sınıf içi/dışı uygulamaların yetersizliği olmak üzere üç ana düzlemde ele alınmıştır. Öğrenen analizinde toplanan veriler tablolaştırılarak yorumlanmıştır. Biçimlendirmeye yönelik değerlendirme uzman değerlendirme formu için kapsam geçerlik oranları ve kapsam geçerlik indeksleri hesaplanmıştır. Ayrıca, iki ayrı uzman değerlendirme formu için frekans, ortalama ve standart sapma hesaplanmıştır. Biçimlendirmeye yönelik değerlendirme verileri yani video kayıtları ve kayıt altına alınan gözlem notları uzmanlarla birlikte analiz edilerek; tasarımlanan modeldeki etkinliklerin öğrenciler tarafından kullanım durumları belirlenmiştir. İhtiyaç analizi özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin web destekli bir sisteme gereksinim duyduklarını ve bu sistemin çok sayıda bireye hizmet verebilmesi için uyarlanabilir olması gerektiği sonucunu ortaya koymaktadır. Öğrenen analizi öğrencilerin özelliklerinin oldukça farklılaştığını ve bu farklı özelliklere uyarlanabilir sistemlerin yanıt verebileceği; iş analizi/ öğretim hedefleri/ içerik sıralama beceri analizi diyagramının becerilerin analiz edilmesini, ön koşulluk ve diğer beceriler arasındaki ilişkilerin belirlenmesini sağlamada oldukça yararlı olduğunu göstermektedir. Öğretim stratejileri/ mesaj tasarımı/öğretimin sunumu uyarlanabilir web tabanlı etkinliklerin geliştirilmesinin hem alanyazına hem de uygulamacılara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Biçimlendirmeye yönelik değerlendirme sonucunda öğrencilerin görüşleri olumlu olmuştur. Uzmanların, öğretim tasarımının uygun olduğu görüşünde oldukları belirlenmiştir. Bu çalışma ile özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin öğrenme ihtiyacının giderilmesinde akademik çalışma ve fiziksel düzenlenmelerin yanı sıra günümüz teknolojilerin de sürece katkı sağlaması gerektiği ve ürün geliştirmeye yönelik çalışmalara gereksinim vurgulanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Öğretim Tasarımı, Web Destekli Uyarlanabilir Sistemler, Özel Öğrenme Güçlüğü, Disleksi, Diskalkuli, Disgraf

Due to the lack of a web-assisted learning system for the students in 1st -3rd grades in primary schools who have some learning disabilities (such as dyslexia, dyscalculia, dysgraphia) and because they don?t take sufficient support about the face to face guidance services, an instructional design is practiced to make an adaptive web-assisted learning system according to the variables which are specified in the learning disabilities. In this study, only dyslexia, dyscalculia and dysgraphia are analyzed. This research consists of these steps; needs analysis, learner analysis, task analysis/ instructional objectivities/ content sequencing, instructional strategies/ designing the message/, instructional delivery and formative evaluation. The data are collected from seven subject matter expert, 15 parents, six elementary school teachers, four educational technology experts, an expert in assessment and evaluation and four students who have specific learning disabilities in 2011-2012 and 2012-2013 academic years. In this research, six different data collection tools, such as subject matter expert interview form, elementary school teachers and parents survey, the learner analysis form, expert evaluation form and sample activity, are used. In needs analysis, the matrix diagram is prepared to examine the data in a holistic manner and shows the persuasiveness, consistency and availability of the study. The data, which are gathered from parents, subject matter experts and the elementary school teachers, are discussed in three different aspects such as the lack of interest/ information about the specific learning disabilities; deficiency of Education Support Program for Specific Learning Disabilities by Turkey Ministry of Education; and deficiency of the activities in/out classroom. The data gathered in the learner analysis are commented with a table. The formative evaluation, the content validity rates for the expert?s evaluation form and indexes content validity are calculated. In addition, frequency, mean and standard deviation are calculated for two separate experts? evaluating forms. The data of formative evaulation, in other words, video recordings and recorded observation notes are analyzed by experts; and the use case of the activities in design are determined by the students. Need analysis shows that the students with specific learning disabilities need to a web-assisted system and this system must be adaptive to serve much more people. Learner analysis shows that the characteristics of the students are quite different and an adaptive system can answer these different characteristics; and this will be quite useful to analyze the task analysis/ instructional objectivities/content sequencing and the skills analysis diagram and to determine the relationship between prerequisites and the other skills. It is thought that instructional strategies/ designing the message/ instructional delivery and the development of the adaptive web-based activities will contribute to both the literature and the practitioners. As a result of the evaluation the students? feedbacks have been positive about formative evaulation. And it is determined that this instructional design is accepted as appropriate by the experts. With this study it is emphasized that the contribution of the today?s technologies and, in addition, the regulations of the academic studies and physical elements are essential for the students? needs who have specific learning disabilities; and it is a necessary that some people must study to develop the products about it. Keywords: Instructional Design, Web Assisted Adaptive Systems, Specific Learning Disabilities, Dyslexia, Dyscalculia, Dysgraphia