Doğuşundan günümüze milli eğitim kavramına yüklenen anlamlar (1908-2011)

Abstract

Bu araştırmada Türk milli eğitim politikasının tarihsel süreç içerisinde gelişimi değerlendirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nin eğitim politikası Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle beraber milli eğitim olarak belirlenmiştir. Milli eğitim politikası her dönemde devletin eğitim politikasını ifade etse de tarihsel süreç içerisinde farklı dönemlerde dönemin karakteristik özellikleri ve özel şartlarına bağlı olarak farklı anlamlar ifade etmiştir.Araştırmada milli eğitim politikasının oluşma sürecinden itibaren eğitim politikasına yönelik dönemin devlet adamlarının söylemleri, eğitim politikası çerçevesinde atılan adımlar, hükümet ve parti programları, eğitim programları incelenerek milli eğitim tarihsel süreç içerisinde anlamsal olarak geçirmiş olduğu değişim değerlendirilmiştir.Araştırmada elde edilen bulgulardan çıkan sonuçlar şöyledir:?Milli eğitim politikası her dönemde eğitim politikamızı ifade etmek için kullanılmasına rağmen farklı anlamları beraberinde getirmiştir. Milli eğitim politikası söylemde kalmıştır.?Ziya Gökalp'in kültür ve medeniyet ayrımıyla ifade etmeye çalıştığı milli terbiye kavramı temelini milli kültürden alan bir eğitim düşüncesidir.?Cumhuriyet döneminde devletin eğitim politikası olarak belirlenen milli eğitim temelini Ziya Gökalp'in milli terbiye kavramından alan laik, çağdaş ve milliyetçi bir eğitim politikasıdır.?İnönü dönemi eğitim politikaları milliyetçi yönü zayıf ve hümanist değerlerin hakim olduğu bir eğitim politikasıdır.?Demokrat Parti döneminde eğitim politikası İnönü döneminin zayıflayan milli yönünün bir anlamda telafi edildiği milli ve manevi bir eğitim politikasıdır.?1960'lardan 1980'lere kadar yürütülen eğitim politikası milliyetçilik ve ekonomi temelinde ele alınanan eğitim politikalarıdır. Bu dönemde eğitim politikaları Türk-İslam sentezi çerçevesinde ele alınmıştır.?1980'lerden günümüze eğitim politikaları devletin resmi ideolojisinin hakim olduğu milliyetçilik ve liberal eğitim politikaların etkili olduğu eğitim politikalarıdır.?Günümüzde eğitim politikası eğitim programlarında yaşanan değişim, son on yılda gerçekleşen tartışmalardan dolayı milli değildir. Eğitim politikamız milli eğitimi değil, evrensel öğretimi ön plana çıkarmıştır.Anahtar Kelimeler: Milli Eğitim, Evrensel Öğretim, Eğitim Politikası

In this research, the development of the Turkish national educational policy within the historical process was evaluated. The educational policy of the Turkish Republic was determined to be the national education following the declaration of the Republic. Even though the national policy of education expresses the educational policy of the state for all the periods, it has represented different views dependent on the characteristic features and special conditions of different periods within the historical process.In the research, statements of the statesmen of certain periods as of the process of the formation of the national policy of education, the steps within the framework of the educational policy, government and party programmes, the change that national education went through within the historical process were evaluated by analyzing the educational programmes.The results obtained from the findings of the research are as below:?Although the policy of the national education expresses our policy of education for all the periods, it has carried different meanings, as well. The policy of the national education remains unfulfilled.?What Ziya Gökalp tried to express by making a distinction between culture and civilization is a notion of education which bases its concept of national discipline on the national culture.?The national education determined to be the policy of the state on the republic period is a secular, contemporary and nationalist educational policy based on Ziya Gökalp?s concept of national discipline.?The educational policies of the Inönü period are the policies of education which are nationalistically weak and dominantly humanistic.?The educational policy on the period of the Democratic Party is a nationalist and moral policy of education by which the nationalism weakened during the period of Inönü was compensated.?The educational policies conducted from 1960s to 1980s were policies of education that were grounded on the nationalism and economy. The educational policies of this period were identified within the framework of the Turkish-Islamic synthesis.?The educational policies from 1980s through the present period were the policies of education controlled by the formal ideology of the state and affected by the nationalism and liberal policies of education.?The contemporary educational policy is not nationalist due to the changes on the educational programmes and discussions of the last decade. Our educational policy put forward the universal instruction rather than the national education.Key Words: National Education, Universal Instruction, Educational Policy