Sosyal medya bağımlılığı ve kendini sansürleme: bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeyleri ve kendini sansürleme düzeyleri çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmadaki kavramlar cinsiyet, okudukları üniversite, sınıf düzeyi, bölüm ve algılanan akademik başarı açısından incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu Marmara Bölgesi'nde üç üniversitenin eğitim fakültesinde okuyan 602 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada sosyal medya bağımlılığına ait veriler ''Sosyal Medya Bağımlılığı-Yetişkin Formu'' (Şahin ve Yağcı, 2017), kendini sansürlemeye ait veriler ise ''Kendini Sansürleme İsteği'' (Coşkun, Durak ve Elgin, 2008) ölçeği ile toplanmıştır. Demografik özelliklere (cinsiyet, okudukları üniversite, sınıf düzeyi, bölüm ve algılanan akademik başarı) ilişkin verileri toplamak için ise ''Demografik Bilgi Formu'' kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları ile elde edilen verilerin çözümlenmesi 'SPSS Statistics 22.0' paket programı kullanılarak bilgisayar ortamında gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizi için T-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Welch testi, Levene istatiği, Tamhane's T2 testi, Scheffe testi ve Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda sosyal medya bağımlılığı ile kendini sansürleme arasında anlamlı bir ilişki olduğuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda sosyal medya bağımlılığının, kendini sansürleme isteği yüksek olan kişilerin kendini sansürleme düzeyi düşük olan kişilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sosyal medya bağımlılığının okunan üniversiteye ve algılanan akademirk başarıya göre anlamlı farklılaştığı görülmüştür. Buna göre üç üniversitenin sosyal medya bağımlılık ortalamalarının birbirinden farklı olduğu belirlenmiştir. Bunlara ek olarak ise algılanan akademik başarısı kötü olan katılımcıların sosyal medya bağımlılığının algılanan akademik başarısı iyi olan katılımcılara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca kendini sansürleme isteğinin yine okunan üniversiteye göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Bunlara ek olarak kendini sansüreme ile cinsiyet, sınıf düzeyi, algılanan akademik başarı, bölüm değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.

In this study, it is aimed to examine the social media addiction levels and self-censorship levels of university students in terms of various variables. The concepts in the study were examined in terms of gender, university, class level, department and perceived academic success. The participants of the study consists of 602 students studying in the education faculties of three universities in the Marmara Region. In the study, the data of social media addiction were collected with the scale of 'Social Media Addiction-Adult Form' (Şahin and Yağcı, 2017) and the data of self-censorship was '' Demand for Self-Censorship '' (Coşkun, Durak and Elgin, 2008). The '' Demographic Information Form '' was used to collect data on demographic characteristics (gender, university, class level, department, and perceived academic achievement). The analysis of the data obtained with the data collection tools in the research was carried out in the computer environment by using the package program 'SPSS Statistics 22.0'. T-test, One-Way Variance Analysis (ANOVA), Welch test, Levene statistic, Tamhane's T2 test, Scheffe test and Pearson Correlation Coefficient were used for data analysis. As a result of the research, it was found that there is a significant relationship between social media addiction and self-censorship. In this context, it was determined that social media addiction is higher in people with high self-censorship than those with low self-censorship. It was observed that social media addiction differs significantly from school to university and perceived academic success. Accordingly, it was determined that the average social media addiction of three universities is different from each other. In addition, it was observed that the participants whose perceived academic success was bad had higher social media addiction than the perceived academic success. In addition, it was determined that the desire to self-censor differs according to the university studied. In addition, it was observed that there was no significant difference between self-censorship and gender, grade level, perceived academic achievement, and department variables.