İlkokul öğrencilerinin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumları ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki ilişki : Kocaeli İli örneği

Abstract

Bu araştırmada normal gelişim gösteren ilkokul öğrencilerinin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumları ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma; ilişkisel tarama modelinde olup, betimsel bir nitelik arz etmektedir. Araştırmanın evrenini Kocaeli ilinde 2018-2019 yılında öğrenim gören ilkokul üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Körfez, Kartepe ve İzmit ilçelerinden rastgele seçilen 8 okulun üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 439'u erkek, 392'si kız olmak üzere toplam 831 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada normal gelişim gösteren ilkokul öğrencilerinin özel gereksinimli öğrencilere karşı tutumlarını belirlemek için Siperstein (1980) tarafından geliştirilen ve Çiftci (1997) tarafından Türkçeye uyarlanan "Etkinlik Tercih Formu", empatik eğilim düzeylerini belirmek için ise Kaya ve Siyez (2010) tarafından geliştirilen "KA-Sİ Çocuklar İçin Empatik Eğilim Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 20.0 paket programından yararlanılmıştır. Veri sayısı 30'dan fazla olduğundan Kolmogorov-Simirnov (Lilliefors) testi sonucu incelenmiş olup, ölçek verilerinin değişkenler (cinsiyet, sınıf, okul türü ve kaynaştırma öğrencisi durumu) üzerinde anlamlılık değerlerinin 0,05'ten küçük olması ve çarpıklık ve basıklık katsayılarının ±1 sınırları dışında olması nedeniyle verilerin normal dağılıma uygunluk göstermediği bulunmuştur. Değişkenler üzerinde puanlar normal dağılmadığı için nonparametrik testlerden Mann Whitney U testi, regresyon analizi ve ilişki testi için spearman katsayı değeri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; normal gelişim gösteren ilkokul öğrencilerinin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumları ile empatik eğilim düzeyleri arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişkinin olduğu bulunmuştur. Bilişsel ve duygusal empati değişkenlerinin, öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumlarının bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin kaynaştırma öğrencilerine yönelik olumlu tutumlarının yüksek olduğu, kız öğrencilerin tutumlarının erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Devlet okulları ve özel okullarda öğrenim gören öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumlarının benzer olduğu; sınıfında kaynaştırma olan ve olmayan öğrencilerin tutumlarının farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerinin yüksek olduğu, dördüncü sınıfların üçüncü sınıflara göre bilişsel ve duygusal olarak empati düzeylerinin daha yüksek olduğu söylenebilir. Özel okullarda öğrenim gören öğrencilerin sadece bilişsel empati düzeylerinin devlet okullarında öğrenim gören öğrencilerden anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Sınıflarında kaynaştırma öğrencisi olan ve olmayan öğrencilerin empatik eğilim düzeylerinin benzer olduğu bulunmuştur. Ayrıca, öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumlarındaki değişkenliğin %24'ünün öğrencilerin empatik eğilim düzeylerinden kaynaklandığı söylenebilir.

The main purpose of this research is to determine the correlation between the attitudes of normal primary school students towards inclusive students and their empathic tendency levels. The research is in relational screening model and it has a descriptive character. The population of the research consisted of third and fourth grade primary school students in Kocaeli province in 2018-2019 academic year. The research sample consisted of 831 students (439 male, 392 female) studying in the third and fourth grades of 8 different schools which were randomly selected from Körfez, Kartepe and İzmit districts. On the purpose of determining the attitudes of the normal students towards the students with special needs, "Etkinlik Tercih Formu" developed by Siperstein (1980) and adapted into Turkish by Çiftci (1997) and On the purpose of determining their emphatic tendency levels, "KA-Sİ Çocuklar İçin Empatik Eğilim Ölçeği" developed by Kaya and Siyez (2010) was used in the research. SPSS 20.0 packaged software was used to analyze the data. Because of the number of data is more than 30, the result of Kolmogorov-Simirnov (Lilliefors) test was analysed and it has been found that the data are not suitable for normal distribution because the significance values of the scale data are less than 0.05 for the variables (gender, class, school type and inclusion student status) and the skewness and kurtosis coefficients are outside the ± 1 limits. Since the scores on the variables were not normally distributed, Mann-Whitney U Test was used for nonparametric tests and Spearman coefficient value was used for regression analysis and relationship test. The research results has shown that, there is an intermediate, positive and significant correlation between the attitudes of the normal students towards the inclusive students and their empathic tendency levels. Cognitive and emotional empathy variables are the predictors of normal students' attitudes towards inclusive students. It has been concluded that the 3rd and 4th-grade students have positive attitudes towards inclusive students and female students' attitudes are higher than male students. It has been found that, the attitudes of public school students and private school students towards inclusive students are similar, and the attitudes of students with and without an inclusive student in their classrooms are not different. It can be said that, the empathic tendency levels of the 3rd and 4th grade students are high; also, the 4th grade students has higher cognitive and emotional empathy levels than the 3rd grade students. It was found that only the cognitive empathic levels of the students of private schools were significantly higher than the students of public schools. It has been found that the emphatic levels of students with and without an inclusive student in their classrooms are similar. Also, it can be said that 24% of the students' attitudes towards mainstreaming students stem from their empathic tendency levels.