Ortaokul öğrencilerinin pozitif psikolojik sermaye düzeyler ile okul etkinliği düzeyleri arasındaki ilişki : Erzurum İli

Abstract

Bu araştırmada Erzurum ilinde görev yapan ortaokul öğretmenlerinin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ile okul etkililiği düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın veri toplama grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Erzurum ilinde görev yapan ortaokul öğretmenler arasından olasılığa dayalı örnekleme yoluyla seçilen toplam 320 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama sürecinde öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerini belirlemek için Pozitif Psikolojik Sermaye Ölçeği ve Okul Etkililiği düzeylerini belirlemek için Etkili Okul Ölçeği kullanılarak toplanan veriler SPSS 15.0 (Statictical Package For Social Sciences) paket programına sayısal olarak yüklenerek analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel metotların (frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, bağıl değişim katsayısı ) yanında bağımsız örneklem t-testi, Tek yönlü ANOVA analizi ve Pearson korelasyonu kullanılmıştır. Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ile okul etkililiği düzeyleri cinsiyet, medeni durum, branş, yaş ve öğrenim durumu değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde; cinsiyet değişkeni açısından katılımcılar arasında fark görülmezken; evli öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayenin geneli ve özyeterlilik, iyimserlik, güven ve umut alt boyutlarına ilişkin algılarının, bekar öğretmenlerden yüksek olduğu görülmüştür. Branş değişkeni açısından incelendiğinde, müzik ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin pozitif psikolojik sermayenin algılarının diğer branş öğretmenlerinden yüksek olduğu saptanmıştır. Yaş ve öğrenim durumu değişkeni açısından anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Ayrıca pozitif psikolojik sermaye ve okul etkililiği düzeyleri arasında düşük düzeyde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Öğretmen, pozitif psikolojik sermaye, okul etkililiği.

In this study, it was aimed to determine the relationships between the levels of positive psychological capital levels and school effectiveness of secondary school teachers working in Erzurum province. The data collection group of the study consists of 320 teachers who were selected by means of sampling based on probability among middle school teachers working in Erzurum province in the academic year 2018-2019. In data collection process, Positive Psychological Capital Scale was used to determine the teachers' psychological capital levels and Effective School Scale was used to determine the teachers' School Effectiveness levels. The collected data was analyzed numerically by using SPSS 15.0 (Statictical Package For Social Sciences) package program. In the analysis of the data, independent sample t-test, One-way ANOVA analysis and Pearson correlation were used along with descriptive statistical methods (frequency, percentage, mean, standard deviation). Positive psychological capital levels and school effectiveness levels of teachers were examined in terms of gender, marital status, branch, age and educational status. When the research findings were examined; while there was no difference between the participants in terms of gender variable; it was observed that married teachers had higher perceptions of positive psychological capital and their sub-dimensions of self-efficacy, optimism, confidence and hope than single teachers. When examined in terms of branch variable, it was determined that the music and social studies teachers' perceptions of positive psychological capital were higher than other branch teachers. There was no significant difference in terms of age and educational status. In addition, it was concluded that there was a low positive and statistically significant relationship between positive psychological capital and school effectiveness levels. Keywords: Teacher, positive psychological capital, school effectiveness.