Üniversite öğrencilerinin teknoloji bağımlılık, sanal zorba ve sanal mağdur olma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Teknolojideki gelişmelerin insanların yaşantılarına olumlu katkılar sağlamasıyla teknolojinin hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesi, insanların teknolojiden uzaklaşamamasına neden olmuş ve insanlarda sürekli olarak teknolojiyi kullanma arzusu doğmuştur. Teknolojinin bu denli hayatın içine girmesiyle bazı problemleri de beraberinde getirmiştir. Bunlardan bazıları teknolojinin insanların yaşamında önemli bir tehdit oluşturan teknoloji bağımlılığı, sanal zorbalık ve sanal mağdur olmadır. Teknoloji bağımlılığı, sanal zorbalık ve sanal mağdur olma insanların günlük yaşantılarına, eğitimlerine, sosyal ilişkilerine, yaşam tarzlarına zarar vermektedir. Bireylerin teknolojiyi kullandıklarında sanal zorba veya sanal mağdur olma gibi kendilerine zarar verebilecek durumların görülme olasılığı artmaktadır. Üniversite öğrencilerinin genel olarak ailelerinden uzakta olması, özellikle teknoloji aygıtlarının kullanımı konusunda aile denetimi altında bulunmamalarının da teknoloji bağımlılıklarını ve sanal zorba / mağdur olma durumlarını etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada Sivas Cumhuriyet Üniversitesinde öğrenim görmekte olan öğrencilerinin teknoloji bağımlılık düzeyleri ile sanal zorbalık ve sanal mağdur olma durumlarının ilişkisinin incelenmesi amaçlamıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada Uygun/Kazara Örnekleme yöntemi kullanılarak 2018-2019 öğretim yılı güz yarıyılında öğrenim gören 710 öğrenci örneklem olarak seçilmiştir. Bu öğrencilerin 439'unu kadın (%61,8) ve 271'ini erkek (%38,2) öğrenciler oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Teknoloji Bağımlılık ölçeği ve Sanal Zorba/Mağdur Ölçeği kullanılmıştır. Veriler anket aracılığı ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 24 paket programı ile yapılmıştır. Araştırmada verilerin analizinde Kruskal-Wallis testi, Spearman Korelasyon Analizi ve Kruskal Wallis-H testi kullanılmıştır. Yapılan istatistiklerde .05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin ortalama puanlarına göre orta düzeyde teknoloji bağımlısı olduğu, sanal zorbalık ve sanal mağdur olma durumlarının da düşük seviyede olduğu görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin sanal zorbalıkları ile sanal mağdur olmaları arasında ve teknoloji bağımlılığı düzeyleri ile sanal zorba ve sanal mağdur olma durumları arasında pozitif yönlü düşük düzeyde ilişki olduğu sonucu elde edilmiştir. Anahtar kelimeler: Bağımlılık, Teknoloji Bağımlılığı, Sanal Zorbalık, Siber Zorbalık, Sanal Mağdur, Siber Mağdur

The fact that technology has become an indispensable part of life by making positive contributions to the lives of people has caused people not to move away from technology and there is a desire to use technology continuously. With the introduction of technology into this life, it has brought some problems. Some of these are technology addiction, virtual bullying and virtual victimization, which poses a significant threat to people's lives. Virtual bullying and virtual victimization are damaging people's daily lives, education, social relationships and lifestyles. When individuals use technology, the likelihood of situations that can harm them, such as being a virtual bully or a virtual victim, increases. It is thought that university students being away from their families in general and not being under family supervision especially regarding the use of technology devices may affect technology dependence and cyberbullying / victimization situations. In this study, it is aimed to investigate the relationship between technology dependence levels and cyber bullying and virtual victimization of Sivas University students. In the research, relational scanning model, one of the quantitative research methods, was used. In this research, 710 students studying in the fall semester of 2018-2019 academic year were selected as the sample by using Accurate Sampling method. 439 of these students were female (61.8%) and 271 were male (38.2%). Personal Information Form, Technology Addiction Scale and Virtual Bully / Victim Scale were used as data collection tools. The data were collected through a questionnaire. The data were analyzed with SPSS 24 package program. Kruskal-Wallis test, Spearman Correlation Analysis and Kruskal Wallis-H test were used to analyze the data. The statistics were based on .05 significance level. According to the data obtained from the research, it was observed that the average level of technology addiction and cyberbullying and virtual victimization were low according to the mean scores of the university students participating in the research. It was found that there is a positive low level relationship between the cyberbullying and cyber victimization of university students and the levels of technology addiction and cyberbullying and cyber victimization. Keywords: Addiction, Technology Addiction, Cyberbullying, Cyber Victim