İki dilli öğrencilere yönelik ölçme ve değerlendirmede merkezi sınavlar : Hollanda örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı Hollanda'da CITO tarafından düzenlenen ortaöğretime geçiş sınavında sorulan Türkçe sorularında kullanılan metinlerin okunabilirliğini tespit etmek ve bu metinlere ilişkin soruları Yenilenmiş Bloom Taksonomisi'nin bilişsel süreç boyutu basamakları doğrultusunda incelemektir. Araştırma kapsamında Hollanda'da 2011-2015 yılları arasında uygulanan Türkçe sınavı soruları kullanılmıştır. Toplam 493 soru Yenilenmiş Bloom Taksonomisi'nin bilişsel süreç boyutuna göre incelenmiş, 113 metnin ise Ateşman (1997) tarafından geliştirilen okunabilirlik formülü ile okunabilirlik düzeyi belirlenmiştir. Araştırmanın birinci boyutu olan merkezi Türkçe sınavına ait metinlerin okunabilirlik düzeyinin belirlenmesinde betimlemeye dayalı nicel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci boyutu olan merkezi Türkçe sınavına ait soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisi'ne uygunluk açısından düzeyinin belirlenmesinde doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. 2011-2015 yılları arasında uygulanan VWO ve HAVO Türkçe sınavlarındaki metinlerin sınavlara göre ortalama okunabilirlik düzeyine bakıldığında sınavların 5 tanesinin orta güçlük düzeyinde, 5 tanesinin ise zor düzeyde olduğu görülmüştür. Sınav sorularına ilişkin bulgularda ise on sınavda en çok soru bulunan basamağın anlama basamağı olduğu tespit edilmiştir. Anlama basamağını takip eden diğer basamak ise hatırlama basamağı olmuştur. Üst düzey davranışların ölçüldüğü basamaklarda daha az soruya rastlanmıştır. Anahtar Kelimeler: İki Dillilik, Ölçme ve Değerlendirme, Merkezi Sınavlar, Türkçe Eğitimi, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi.

The aim of this study is to determine the readability of the text used in Turkish questions asked in transition to secondary education exam, organized by CITO, in Netherlands . And to investigate questions related to the text in accordance with Revised Bloom Taxonomy's cognitive process. In the scope of the research, Turkish exam questions had been asked in Netherlands between 2011-2015, were utilized. Total 493 questions have been examined based on cognitive process of Revised Bloom Taxonomy. Also, the readability level of 113 texts have been determined with the readability formulas developed by Atesman (1997). In the first dimension of the research, determining of the readability level in central Turkish exam texts, was used quantitative screening model based on description. In the second dimension, the central Turkish exam's questions were determined in terms of the level of compliance with Revised Bloom Taxonomy, by using document analysis method. Applied in 2011-2015 VWO/ HAVO revealed that when looking at the average readability level of the text in Turkish exam according to tests, 5 of the exams was found in the middle difficulty and 5 of them in the harder levels. The findings on exam questions stated that the most questions contained section in 10 exams was understanding part. Following the understanding part was recall section. But in places where the upper level of behavior is measured was found less questions. Keywords: Bilingualism, Assessment, Central Exams, Turkish Education, Revised Bloom Taxo