Üniversite öğrencilerinde egzersiz ve biofeedback uygulamalarının depresyon, kaygı ve stres üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde egzersiz ve biofeedback uygulamalarının depresyon, kaygı ve stres üzerine etkisinin incelenmesidir. Çalışmada betimsel araştırma modellerinden tarama modeli ile deneysel araştırma modellerinden gerçek deneme modeli (ön test-son test kontrol gruplu desen) kullanılmıştır. Araştırmanın evreni 566 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise 566 kişilik evren içerisinden seçilen ve yaşları 18 ile 30 arasında değişen toplam 48 öğrenciden oluşmuştur. Katılımcılara ait yaş ortalaması ise 20,79 olarak tespit edilmiştir. Araştırmaya katılım gönüllülük esasına göre yapılmıştır. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu ile Lovibond ve Lovibond (1995) tarafından geliştirilen, Akın ve Çetin (2007) tarafından Türkçe geçerlik ve güvenirliği yapılan Depresyon, Anksiyete Stres Ölçeği (DASÖ) kullanılmıştır. Biofeedback ölçümlerinin gerçekleştirilmesi için ise ProComp Infiniti biofeedback cihazı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, ön test ve son test değerlerinin ölçümü amacıyla Wilcoxon testi, cinsiyetler arası farkın tespiti için Mann Whitney U ve gruplar arasındaki farklılıkların tespiti amacıyla Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Hata payının ortadan kaldırılması için ise Bonferroni düzeltmesi yapılmıştır. Verilerin analizi SPSS 17 programında gerçekleştirilmiş olup anlamlılık düzeyi 0.05 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara göre, kontrol grubunda yer alan katılımcıların ön test ve son test stres, kaygı ve depresyon puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamazken (p>0.05); egzersiz grubu ve biofeedback uygulaması grubunda yer alan katılımcıların ön test ve son test stres, kaygı ve depresyon puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Kontrol grubu, egzersiz grubu ve biofeedback grupları arasında kontrol grubundan kaynaklı anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<0.05). Cinsiyete göre kontrol grubunun ön test depresyon değerleri ile biofeedback uygulaması grubunda yer alan kadın ve erkek katılımcılara ait ön test stres değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunurken (p<0.05); egzersiz grubunda ise cinsiyet bakımından herhangi bir istatistiksel farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç olarak, egzersiz ve biofeedback uygulamalarının hafif ve orta düzeyde stres, kaygı ve depresyona sahip öğrenciler üzerinde stres, kaygı ve depresyonu azaltmada etkili olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Egzersiz, Biofeedback, Stres, Kaygı, Depresyon

The purpose of this study was to examine the effects of exercise and biofeedback applications on depression, anxiety and stress on university students. In the study, the true experimental model (pre-test-post-test control group design) was used from the exploratory research models and the experimental research models. The universe of the study consisted of 566 students. The sample consisted of 48 students aged between 18 and 30 who were selected from the 566-person universe. The age average of participants was found to be 20.79. Participants joined the study voluntarily. In the study, a demographic information form and Depression, Anxiety Stress Scale (DASÖ), which was developed by Lovibond and Lovibond (1995) and adapted to Turkish by Akın and Çetin (2007), were used in the collection of the data. Biofeedback measures were done through ProComp Infiniti biofeedback device. For analysis of the data obtained from the study, descriptive statistics, Wilcoxon test for dependent groups to measure the pre-test and post-test values, Mann Whitney U test for independent groups to determine the gender differences and Kruskal Wallis test to determine the differences between groups were used in the study. Bonferroni correction was made to remove the margin of error. The analysis of the data was done by SPSS 17 program and the level of significance was determined to be 0.05. There was no statistically significant difference between pre-test and post-test stress, anxiety and depression scores of participants in the control group according to the findings obtained at the end of the study (p>0.05); a statistically significant difference was found between pre-test and post-test stress, anxiety and depression averages of participants in exercise and biofeedback group (p<0.05). Significant differences were found between control group, exercise group and biofeedback groups stemming from control group (p<0.05). Regarding gender, statistically significant differences were found between male and female participants in the pre-test depression values of control group and in the pre-test stress values of biofeedback group (p<0.05). However, no significant difference was found in the exercise group regarding gender (p>0.05). In conclusion, exercise and biofeedback applications were found to be effective in reducing stress, anxiety and depression levels on students with mild to moderate stress, anxiety and depression. Keywords: Exercise, Biofeedback, Stress, Anxiety, Depression