Sistemik aile yönelimli psiko-eğitim programının değerler, algılanan sosyal destek ve çift uyumuna etkisi

Abstract

Bu araştırmada, çift uyumunu yordayan değişkenlerin etkisinin belirlenmesi ve bunun psikoeğitim programı ile sınanması amaçlanmıştır. Çift uyumunu yordayan değişkenler olarak değerler ve sosyal destek ele alınmıştır. Araştırmada çift uyumunu arttırmaya yönelik hazırlanan psiko – eğitim programının sınanması amaçlanmıştır. Bu amaçla her birisi 75 dakika olan 10 oturumluk Psikoeğitim Programı hazırlanmıştır. Hazırlanan Psikoeğitim Programı için Adana, Çanakkale, Bursa, İstanbul, Osmaniye ve Zonguldak illerinde yaşayan ve çeşitli mesleklere sahip çiftlere, Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ), Dilmaç&Arıcak Değerler Ölçeği (DADÖ) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) uygulanmış ve bu ölçeklerden en düşük puan alıp Çanakkale ilinde yaşayan 170 kişi arasında tesadüfi yöntemlerle araştırma gruplarına 10'ar kişi (10 deney, 10 kontrol) seçilmiştir. Grupların oluşturulmasının ardından eş zamanlı olarak her iki grup için Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ), Dilmaç&Arıcak Değerler Ölçeği (DADÖ) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) ölçekler ön test olarak doldurulması istenmiş ve deney grubuna çift uyumu, değerler ve sosyal desteği içeren pisiko-eğitim programı Sistemik Aile Danışmanlığı yaklaşımı ile uygulanmıştır. Kontrol grubuna hiçbir etkinlik yapılmamıştır. Deneysel çalışmada veri toplamak amacıyla, deney ve kontrol grubunda yer alan çiftlere, Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ), Dilmaç&Arıcak Değerler Ölçeği (DADÖ) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) farklı zaman aralıklarında (çalışmadan bir hafta önce, tamamlandığında ve sonlandıktan iki ay sonra) olmak üzere üçer kez uygulanmıştır. Deneysel çalışmanın bulgularına göre, bağımlı değişkenlerini oluşturan Çift Uyumu Psiko – Eğitim Programının (ÇUPEP), evlilik uyumu, değerler ve sosyal destek değişkenlerinin tümü için müdahale x zaman etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür (p<.05). Çift UyumunuArttırmaya Yönelik Psiko – Eğitim Programının, evlilik uyumu, değerler ve sosyal destek düzeylerini arttırmada etkili olduğunu ve bu etkinin iki aylık izleme sonunda da kalıcılığını korumakla birlikte artarak devam ettiğini ortaya koymuştur. Deneysel çalışmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış ve gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Değerleri, Sistemik Aile Terapisi ve Algılanan Sosyal Destek, Çift Uyumu