Performans odaklı bir üniversitede akademik üretim kültürünün betimlenmesi

Abstract

Bu çalışmada üniversitelerdeki akademik üretim kültürünün performans odaklılık ile ilişkisi ele alınmış, bu kapsamda nitel araştırma desenlerinden olan etnografik alan çalışması uygulanmıştır. Araştırmanın temel amacı performatif üniversite ortamında genç akademisyenlerin deneyimledikleri akademik üretim kültürünün betimlenmesidir. Alan araştırmasında katılımlı ve katılımsız gözlemlerden yararlanılmış ve teşvik uygulamalarının yürürlüğe girmesiyle birlikte, lisansüstü eğitimleri sırasında bu performans odaklı iklimden etkilenen genç akademisyenler araştırmamızın odak noktasını oluşturmuştur. Yapılan gözlemlerde araştırmacı, katılımcıların günlük rutinlerini, etkileşimlerini ritüellerini gerçekleştirdiği doğal ortamlarında bulunmuş, onların yaşamlarında yer edinmiştir. Onların içlerinde yer alarak akademik işin doğası gereği yapılan akademik üretim faaliyetlerini nasıl gerçekleştirdiklerini, performans odaklılık kavramı ile birlikte üretime bakış açılarının nasıl olduğunu incelemiştir. Edinilen bulgular eşliğinde etnografik alan çalışmasının analizinde literatürden gelen başlıklardan yararlanılmıştır. Bu kapsamda veriler açık ve eksenel kodlanarak yorumlanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde MAXQDA 12 nitel veri analizi yazılımından yararlanılmıştır. Performans odaklılığın bileşenleri katılımcılar üzerinden, araştırma görevliliğine atanma ölçütleri, yeniden atanma için performans ölçütleri, akademik teşvik ödeneği, kongre ödenekleri, yayın sayısında artış kalitesinde düşüş, kongre ve dergicilikte nicelik odaklılık ve gezi ve puan amaçlı kongreler şeklinde yansımış ve performans odaklılığın izlerine rastlanılmıştır. Yapılan gözlemler sonucunda bilimsel çalışmaların akademik teşvik kriterlerinin de etkisiyle kendi özünde bilimsel oldukları için değil, kariyerde ilerleme bakımından birer basamak oldukları için de yapıldıkları anlaşılmıştır. Dolayısıyla bu çalışma kapsamında incelenen genç akademisyenlerin rekabetçi, girişimci ve piyasa odaklı model ile bilim için bilim yapan model arasında bir seçim yapmaya yöneltildikleri söylenebilir. Bu kapsamda performans odaklılığın akademisyenler üzerinde oldukça etkili olduğu, dolayısıyla kültürün de bu yönde şekillendiği söylenebilir. Sonuç olarak akademik üretim kültürü akademisyenlerin bakış açılarını şekillendirmekte ve bu bakış açıları akademisyenlerin akademiyi algılayışları, üniversitelerin maddi ve akademik olanakları ve genel olarak da devlet, yasa gibi makro-kurumsal yapıların etkileriyle oluşmaktadır.

In this study, the relationship between academic production culture and performance orientation in universities is examined and in this context, ethnographic field study which is one of the qualitative research designs has been conducted. The main purpose of the research is to describe the academic production culture experienced by young academics in the environment of performative universities. In the field research, participatory and non-participatory observations were used and young academics who were affected by this performance-oriented climate during their post-graduate education within the framework of academic incentive practices are consisted of the focal point of our research. In the observations, the researcher has been in an environment where academics keep their daily routines, interactions and rituals and has taken a part in their lives. The researcher has examined how they perform their academic production activities which are inherent parts of academic work and has also explored the way they think about academic production within the framework of performance orientation by taking part in their environment. In the analysis of the ethnographic field study, the titles from the literature were used through the findings obtained. In this context, the data were interpreted by open and axial coding. MAXQDA 12 qualitative data analysis software was used to analyze the data. The components of performance orientation were mirrored through the participants, the criteria for assignment to research assistant, performance criteria for reassignment, academic incentive allowance, conference benefits, decrease in the quality of publications, quantity orientation in journal publishing and conferences, journey and incentive oriented conferences, and traces of performance orientation has been revealed. As a result of the observations, it is realized that scientific studies are carried out not only for their fundamental scientific purposes but also they are performed as tools for career advancement. Therefore, it could be said that the young academics that are examined in this study were directed to make a choice between the competitive, entrepreneurial and market-oriented model and the science for science model. In this context, it might be said that performance orientation is highly effective over academics and academic culture is also shaped within this direction. As a result, academic production culture shapes the identities of academics and these identities are formed by the effects of academics' world views, their perceptions of academy, the financial and academic circumstances of universities and the macro-institutional structures such as state, law and regulations.