Hastanelerde rekabet istihbaratı toplanması üzerine bir alan çalışması

Abstract

Artan rekabetçi baskılar kurumları başarılı olmak için rekabet üstünlüğü elde etmeye zorlamaktadır. Rekabet üstünlüğünün elde edilmesi ise büyük oranda rakiplerin stratejik hareketlerinin ve sektörel gelişmelerin önceden fark edilebilmesine bağlıdır. Dolayısıyla, rakipleri anlamadan rekabet üstünlüğünün elde edilmesi mümkün değildir. Rakiplerin hamlelerini önceden fark edebilmek için gereken istihbarata, doğrudan ulaşmak genellikle zordur. Bu istihbarata çoğunlukla çeşitli kaynaklardan toplanan verilerin işlenmesi yoluyla ulaşılır. Çalışmanın özünü de bu kaynakların araştırılması oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı, hastanelerde rekabet istihbaratının hangi kaynaklardan ne şekilde toplandığına, rekabet istihbaratı faaliyetlerini etkileyen çevresel faktörlerin hangileri olduğuna, sağlık yöneticilerinin rekabet istihbaratı hakkında neler düşündüklerine, hastanelerin rekabet istihbaratını hangi amaca yönelik kullandığına ve rekabet istihbaratı uygulamalarının hastaneler açısından ne kadar önemli olduğuna dair bilgileri ortaya koymaktır. Özellikle, hastanelerde rekabet istihbaratı konusunun araştırılması üzerine daha önce yapılmış olan bir araştırmaya rastlanılmamış olması nedeniyle bu çalışmanın literatürdeki önemli bir boşluğu kapatacağı düşünülmektedir. Böylelikle bundan sonra bu konuyu çalışacak araştırmacılar için gereken kaynak ihtiyacında da destek sağlamış olacaktır. Çalışmada amaçlı örnekleme yaklaşımı benimsenmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda, Sağlık Bakanlığının 2017 yılında yayınlamış olduğu sağlık istatistiği yıllığının verilerine göre nüfusun ve hastane sayısının en yoğun olduğu Marmara Bölgesi araştırmanın örneklemi olarak seçilmiştir. Bu bölgedeki kurumlardan yedi tanesine ulaşılmış ve sekiz yöneticiyle nitel araştırma yöntemi kullanılarak yarı yapılandırılmış bir çerçevede mülakatlar yapılmıştır. Sorular, hastanelerin rekabet istihbaratı faaliyetlerini sorgular nitelikte belirlenmiş olan odak noktalarına göre dizayn edilmiştir. Bu doğrultuda oluşturulan faktörler ve bu faktörlerin birbiriyle olan ilişkileri tematik analiz yöntemiyle ortaya konmuştur. Araştırmanın sonucunda, hastanelerde özel bir rekabet istihbaratı biriminin olmadığı ve bu sürecin informal şekilde gerçekleştiği, istihbarat faaliyetlerinde çevresel faktörlerin etkili olduğu, rekabet istihbaratının genellikle taktiksel karar almada kullanıldığı, hastanelerin uygulamalarında dikkat etmeleri gereken sektöre özel rekabet şartlarının bulunduğu ve elde edilen istihbaratın hastaneler için çok önemli olduğu bilgilerine ulaşılmıştır.

Increasing competitive pressures force organizations to achieve competitive advantage to succeed. The competitive advantage of enterprises depends to a large extent on the ability of competitors to recognize strategic movements and sectoral developments in advance. Therefore, it is not possible to obtain competitive advantage without understanding the competitors. It is often difficult to directly reach the intelligence needed to realize the moves of the opponents. This intelligence is mostly achieved through the processing of data collected from various sources. The essence of the study is the investigation of these resources. The aim of the study is to determine the sources of competition intelligence in hospitals, how these data are collected in hospitals, which are the environmental factors that affect competition intelligence activities, what the health managers think about competition intelligence, which purpose the hospitals use competition intelligence and the importance of competition intelligence applications in terms of hospitals. In particular, it is thought that this study will close an important gap in the literature due to the fact that there has not been encountered previous research of competition intelligence in hospitals. In this way, it will also provide support for the need for resources for researchers to work on this issue. In this study, purposive sampling approach is adopted. For the purpose of the study, according to the data of the health statistics published by the Ministry of Health in 2017, the Marmara Region, which has the highest number of population and hospitals, was selected as the sample of the study. Seven of the institutions in this region were reached and interviews were conducted with eight managers in a semi-structured framework using qualitative research method. The questions are designed according to the designated focus points which question the competitive intelligence activities of the hospitals. The factors which are formed in this direction and the relations of these factors with each other are determined by thematic analysis method. As a result of the research, it is found that there is no special intelligence unit in hospitals and this process is informal, intelligence activities are effective in environmental activities, competition intelligence is generally used in tactical decision making, hospitals have sectoral conditions to pay attention to and the intelligence obtained is very important for hospitals.