Tarih, sivil toplum kuruluşlarının (STK) dünya genelinde binlerce yıldan beri imtiyaza muhtaç nüfusa hizmet ettiğini ortaya koymaktadır. Yoğun nüfuslu Pakistan İslam Cumhuriyetinde STK'lar toplumun üçüncü büyük sektörüdür. Sosyal girişim olarak çalışan sivil toplum örgütleri, Pakistan'ın bağımsızlığından bu yana, sosyal refahın neredeyse tüm alanlarında, ülke nüfusuna hizmet etmektedir. Bu tezin amacı STK'ların sosyal girişimcilik olarak rolünü ve Pakistan'ın sağlık sektörüne katkılarını anlamaktır. Pakistan, GSYİH'nın yalnızca %2,8'ini sağlık hizmeti için harcadığından, STK'lar yoksul hastalara sosyal girişimcilik yoluyla hizmet sağlama sorumluluğunu üstlenmiştir. Çalışma ayrıca, sosyal girişim olarak STK'ların faaliyetlerini sürdürmedeki rolünü de anlamayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemi uygulanmıştır. Çalışmaya Pakistan'ın 3 büyük STK'sı dahil edilmiştir. Bunlar, Edhi Vakfı, İndus Hastaneleri ve Hastaların Refah Derneğidir. Sırasıyla iki farklı soru listesi kullanılarak organizasyon liderleri ve çalışanları ile toplam 15 yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Daha sonra bu görüşmelerden sağlanan verilerin analizinde, tematik analiz kullanılmıştır. Bu analizde hem tümevarım (indüktif) hem de tümdengelim (dedüktif) yaklaşımlardan yararlanılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlar ve elde bedilen bulgular, sözkonusu STK'ların yoksul vatandaşlara bir dizi sağlık hizmeti sağlayarak Pakistan hükümetinin büyük bir yükünü paylaştığını ortaya koymaktadır. Bu STK'lar hastalara tamamen ücretsiz olarak sağlık hizmetleri sunmaktadır. Liderlerin özellikleri, STK'ların kurulmasında ve hükümetten destek alınmadan bu organizasyonların yıllarca sürdürülebilir kalmasında önemli rol oynamaktadır.
History reveals that non-governmental organisations (NGOs) have been serving unprivileged population from thousands of years across the world. In densely populated country of Pakistan, NGOs are the third biggest sector of society. Non- governmental organisations working as Social Entrepreneurship have been serving the population of the country since the independence of Pakistan in almost all domains of social welfare. The aim of this thesis is to understand the role of NGOs as social entrepreneurship and their contribution in healthcare sector of Pakistan. Since Pakistan spends only 2.8% of its GDP on healthcare, NGOs have taken the responsibility to provide for the poor patients through social entrepreneurship. The study also aims to understand the role of social entrepreneur in sustaining the operations of NGOs. A qualitative method of research is implemented in this study. 3 major NGOs of Pakistan, namely: Edhi Foundation, The Indus Hospitals and Patients' Welfare Association took part in the research. 15 semi-structured interviews were conducted with the leaders and employees of the organisations by using 2 different list of questions respectively. Later, thematic analysis with both inductive and deductive approaches was used to categorize and analyse the data obtained from these interviews, direct observations and documents provided by the organisations. The results revealed that these NGOs share a huge burden of the Pakistani government by providing a range of health services to poor citizens. These NGOs provide healthcare facilities to the patients completely free of cost. The features of leaders' character also played a significant role to establish the NGOs and keep them sustainable for years regardless of hurdles and no support from government.