TMS / TFRS’lere göre banka işletmelerinde hasılat unsurları ve bankacılık hesap planının incelenmesi

Abstract

Son 50 yıldır ülkeler arasındaki ekonomik birliklerin oluşturulması, teknolojinin hızla ilerlemesi ve çok uluslu şirketlerin sayısının artması uluslararası ticaretin önemini artırmıştır. Birden fazla ülkede ticaret yapan şirketlerin ve yatırımcıların yatırım yapacağı ülkelerdeki muhasebe sistemini öğrenip şirketler hakkında bilgi sahibi olmaları yatırım kararlarını yavaşlatan bir durum olarak ortaya çıkmıştır. Uluslararası ekonomik sistemde tek tip muhasebe sisteminin oluşturulabilme çabaları 1973 senesinden itibaren hız kazanmış ve günümüzde ülkelerin büyük çoğunluğu Uluslararası Muhasebe Standartları'nı sermaye piyasasına işlem gören şirketlerde uygulatmaya başlamıştır. Bankacılık sektörü de yapısı itibariyle sermaye piyasalarında işlem gören şirketlerdir ve bu nedenle Uluslararası Muhasebe Standartları'nı zorunlu olarak ilk uygulayan sektörlerden biridir. Türkiye'de 2007 senesinde bankacılık sektörü için muhasebe standartlarına uyumlu hesap planı uygulamaya konulmuştur. Bankalar 2018 senesine kadar hasılat ile ilgili işlemlerini TMS 18 Hasılat Standardı kapsamında raporlamışlar, 2018 senesinden bu yana TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardı'nı uygulamaktadırlar. Yapılan bu çalışmada hasılat ile ilgili standartlar bankacılık sektörü açısından incelenmiş olup yeni standardın getirmiş olduğu en büyük yenilik olan beş adım modelinin bankacılık işlemlerinde uygunluğu uygulamalar çerçevesinde incelenmiştir.

In the last 50 years, the formation of economic unions among countries, the rapid progress of technology and the increase in the number of multinational companies have increased the importance of international trade. The fact that the companies and investors doing business in more than one country have learned about the accounting system in the countries where they will invest and that they have information about the companies has emerged as a situation that slows down investment decisions. Efforts to create a uniform accounting system in the international economic system have gained momentum since 1973, and the majority of countries have started to enforce International Accounting Standards in companies that are traded on the capital market. The banking sector is also traded in capital markets. Therefore, it is one of the first sectors to enforce International Accounting Standards. In Turkey, the account plan has been prepared consistent with accounting standards for the banking sector in 2007. Until 2018, banks reported their revenue-related transactions in accordance with TAS 18 Revenue Standard and since 2018 they have been applying TFRS 15 Revenue from Customer Contracts. I n this study, the standards regarding revenue were examined in terms of the banking sector and the suitability of the five-step model, which is the biggest innovation introduced by the new standard, in banking transactions was examined within the framework of practices.