Kiralama işlemlerinin TFRS 16 kiralamalar standardı kapsamında raporlanması

Abstract

Türkiye'de 12.04.2018 tarihinde Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanarak 2019 yılı başından itibaren yürürlüğe giren TFRS 16 "Kiralamalar" standardı ile birlikte kiralama sözleşmelerine ilişkin TMS 17 "Kiralama İşlemleri" standardı yürürlükten kaldırılmıştır. TFRS 16, faaliyet kiralama sözleşmelerinin raporlanmasına ilişkin olarak TMS 17'den farklı hükümler getirmek suretiyle TMS 17 gereğince bilanço dışında bırakılan faaliyet kiralaması sözleşmelerinin bilançoda raporlanması zorunluluğu getirmiştir. Böylelikle TFRS 16, faaliyet kiralaması ve finansal kiralama ayrımını ortadan kaldırarak kiracı konumundaki şirketler için kiralama işlemlerinin tek bir model altında kullanım hakkı varlıkları ve kira yükümlülükleri olarak finansal durum tablosuna alınması uygulamasını getirmektedir. Faaliyet kiralama sözleşmelerinin bilançoda raporlanacak olması işletmelerin finansal tablolarında önemli ölçüde değişikliğe neden olacaktır. Bu bağlamda çalışmada, faaliyet kiralaması ve finansal kiralama sözleşmelerinin finansal raporlara etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada öncelikle TFRS 16 Kiralamalar Standardının getirdiği yenilikler TMS 17 Kiralama İşlemleri standardı ile karşılaştırmalı olarak ortaya konulmuştur. Sonrasında faaliyet kiralaması ve finansal kiralamaya ilişkin örnekler vasıtasıyla hem kiraya veren hem de kiracı açısından kiralama işlemlerinin nasıl raporlanacağı açıklanmıştır. Çalışmada son olarak faaliyet kiralaması ve finansal kiralama sözleşmelerinin TFRS 16 Kiralamalar standardına göre muhasebeleştirilmesine ilişkin örnek uygulamalara yer verilmiştir. TFRS 16 Kiralamalar standardı faaliyet kiralama işlemleri ve kayıt altına alınmasına ilişkin köklü değişiklikler içerdiğinden faaliyet kiralamasına ilişkin örnek uygulamalar TFRS 16 kapsamında yapılması gereken işlem ve kayıtlara ışık tutması açısından önem arz etmektedir.

In Turkey, the TAS 17 Standard for Leasing transactions related to leasing contracts has been replaced by Turkish Financial Reporting Standard 16 Standard for Leasing in 2019 due to the announcement of the Public Oversight, Accounting and Auditing Standards Authority of Turkey in April 12, 2018. Given that TFRS 16 implies different provisions for reporting operating lease than TAS 17, it makes it obligatory to report operating lease contracts in the balance sheet, which have been left out under the TAS 17. In this way, the TFRS 16 abrogates the difference between operating lease and financial lease. Consequently, the balance sheet will contain both the lessee's right-of-use of assets and leasing obligations in one leasing model. Reporting operating lease contracts in the balance sheet will cause substantial changes in the financial statements of the enterprise. In this context, this study aims at evaluating the effect of operating lease contracts on financial statements. Thus, first of all, the innovations implied by the TFRS 16 Leasing Standard in comparison to the TAS 17 Standard of leasing proceedings are set out. Subsequently, it is explained how operating lease and financial lease has to be reported in financial statements regarding both the lessee and lessor by giving examples for lease transacions. Finally, the application of operating leases and financ leases in accordance with TFRS 16 Leases is presented. Since TFRS 16 Leases standard includes fundamental changes in operating leases and accounting, exemplary applications regarding operational leases are important in terms of shedding light on the transactions and records to be performed under TFRS 16.