İşkoliklik ve yaşam tatmini arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı işkoliklik ile yaşam tatmini arasındaki ilişkisinin incelenmesidir. Yapılan bu tez çalışması üç bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde işkolikliğin kavramsal çerçevesi hakkında bilgiler sunulmuştur. İkinci bölümde yaşam tatmininin teorik ve kavramsal çerçevesi ele alınmıştır. Araştırmanın üçüncü ve son bölümünde ise araştırmada elde edilen verilerin analiz edilmesi ve bu analiz sonucunda elde edilen bulguların yorumlanması, son olarak da tartışma ve sonuç kısmına yer verilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır ve işkoliklik ile yaşam tatmininin ölçülmesinde Türkçeye uyarlanarak daha önce kullanılmış, geçerliliği ve güvenilirliği kabul edilmiş ölçekler kullanılmıştır. İşkolikliği ölçmede Schaufeli, Taris ve Bakker (2006) tarafından geliştirilen 17 maddeli ve aşırı çalışma, kompulsif çalışma şeklinde iki boyutu bulunan, Doğan ve Tel (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan 14 maddelik "DUWAS" işkoliklik ölçeği kullanılmıştır. Yaşam tatmininin ölçümünde ise Diener ve Pavot tarafından 1993 yılında geliştirilmiş olan 5 maddelik yaşam tatmini ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın verileri Ankara' da bir kamu kurumunda görev yapan personelin katılımıyla elde edilmiştir. Bu doğrultuda, araştırma kapsamında yer alan ilgili değişkenlerin yer aldığı anket formu vasıtasıyla veriler toplanmıştır. Bu kapsamda 295 adet geçerli anket formu elde edilmiş ve elde edilen veriler ilgili analizlere tabi tutulmuştur. Çalışmada bir adet temel hipotez ve iki adet alt hipotez geliştirilmiştir. Araştırmanın temel hipotezinde, yapılan literatür incelemesi sonucunda işkoliklik ve yaşam tatmini arasında negatif bir ilişki beklenmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda bu hipotez (H1) desteklenmemiştir. Çalışmanın alt hipotezlerini ise işkolikliğin alt boyutlarından oluşan aşırı çalışma ve kompulsif çalışma ile yaşam tatmini arasındaki ilişkinin incelenmesi oluşturmaktadır. Yapılan eleştirel kaynak incelemesi ile işkolikliğin alt boyutları olan aşırı çalışma ve kompulsif çalışma ile yaşam tatmini arasında negatif bir ilişkinin elde edileceği varsayılmıştır. Bu analizler ile elde edilen sonuçta araştırmanın alt hipotezleri olan aşırı çalışma (H1a) ve kompulsif çalışma (H1b) ile yaşam tatmini arasında pozitif yönde bir ilişki elde edilmiş ve hipotezler desteklenmemiştir.

The aim of this study is to investigate the relationship workaholism and life satisfaction. This thesis consists of three parts. In the first chapter, information about the conceptual framework of workaholism was presented. In the second part, the theoretical and conceptual framework of life satisfaction was discussed. In the third and last part of the study, the analysis of the data obtained in the research and the interpretation of the findings obtained as a result of this analysis, and finally the discussion and conclusion part were given. Quantitative research methods were used in the study and measured by using scales which were previously used and validated to Turkish language workaholism and life satisfaction. The 14-item DUWAS scale developed by Schaufeli, Taris and Bakker (2006) which was adapted into Turkish by Doğan and Tel (2011) was used to measure workaholism. The 5-item life satisfaction scale developed by Diener and Pavot in 1993 was used to measure life satisfaction. The data of the study was carried out with the participation of personnel working in a public institution in Ankara. In this context, data were collected through a questionnaire including the related variables. In this context, 295 valid questionnaires were obtained and the data obtained were subjected to relevant analyzes. One basic hypothesis and two sub-hypotheses were developed in the study. In the main hypothesis of the study, a negative relationship between workaholism and life satisfaction was expected as a result of the literature review. As a result of the analyzes performed, this hypothesis (H1) was not supported. The sub-hypotheses of the study are the study of the relationship between over-work and compulsive work and life satisfaction consisting of sub-dimensions of workaholism. With the critical literature rewiew analysis, it is assumed that a negative relationship will be obtained between overwork and compulsive work which are the sub-dimensions of workaholism and life satisfaction. As a result of these analyzes, there was a positive relationship between life satisfaction and over work (H1a) and compulsive study (H1b), which were the sub-hypotheses of the study and hypotheses were not supported.