Bu çalışmanın iki amacı bulunmaktadır: Birincisi, firmaların uluslararasılaşma sürecini kurumların nasıl etkilediğini incelemektir, ikincisi ise sosyal ağların firmaların uluslararasılaşma sürecindeki etkilerini araştırmaktır. Çalışma, birincil veri kaynağı olarak sekiz yönetici ve iki devlet görevlisiyle yapılan mülakatlara, ikincil veri kaynağı olarak da doküman analizlerine dayanan çoklu vaka çalışması stratejisini kullanmaktadır. Bulgular, ekonomik kurumların firma ürün geliştirme sürecini ve bu durumun da uluslararasılaşma sürecini olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Bu kurumların olumsuz etkileriyle başa çıkmak için firmalar, ürünlerin kalitesini iyileştirmeye ve taklit etmekten kaçınmaya odaklanmaktadır. Bu kurumların etkisi temel olarak uluslararasılaşma öncesi ve uluslararasılaşmanın ilk aşamasındadır; ancak bu, firmanın reaktif stratejiler oluşturma yeteneğine ve rekabet ettiği sektörün türüne bağlıdır. Bulgular ayrıca, düzenleyici kurumların gereksiz maliyetler oluşturmaları nedeniyle, bu kurumların firmaların rekabet kabiliyetini olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Ekonomik kurumların aksine, düzenleyici kurumlar, uluslararasılaşmanın her aşamasında firmalar için daha büyük öneme sahiptir. Firmalar, diğer kurumsal olmayan faktörlere, yani sosyal ağlara bağlı olarak rekabet edebilme yeteneğini artırmak için daha fazla zorlukla yüzleşmektedir. Yurtiçindeki sosyal ağların firma uluslararasılaşmasına neredeyse hiç etkisi olmamakla birlikte, bu konuda uluslararası ağlar belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu ağlar firmanın bilgi, deneyim, bilgi ve dış pazarlardaki imajını kolaylaştırmaktadır. Uluslararası ağlarla ilişkiler ne kadar uzun olursa, ağ yapısından elde edilen sonuçlar o kadar yüksek olmaktadır. Ağ yapısını oluşturan firmalar, mevcut ağ ilişkilerine dayanan diğer firmalara göre uluslararası pazarlarda daha yüksek performans göstermektedir. Ayrıca, firmalar kurumsal eksiklikleri ikame etmek ve bu eksikliklerin olumsuz etkilerini azaltmak için sosyal ağlara güvenmektedirler. Bu çalışma, geçiş ekonomileri literatürüne katkıda bulunmakta ve politika ve yönetsel etkiler ortaya koymaktadır.
The aim of this study is twofold: first, to examine how and which institutions impact the firm internationalization, and second, to examine the impact of social networks on firm internationalization process. This study employs a multiple-case study strategy, relying on in-depth interviews as a primary source of evidence with eight managers and two government officials as a primary source, followed by the documents of the firms as secondary source of evidence. The findings suggest that economic institutions negatively impact the firm product development, and this in turn the firm internationalization. To cope with negative impacts of these institutions, the firms focused on improving the quality of products and avoid imitation. The impact of these institutions is mainly at pre and early internationalization; however, this depends on the firm's ability to build reactive strategies and the type of industry where they compete. The findings also show that regulatory institutions negatively impact the firm's ability to compete due to unnecessary costs that these institutions impose. In contrast to economic institutions, regulatory ones are of greater importance for the firms in all phases of internationalization. The firms face more challenges to increase the ability to compete, which depends on other non-institutional factors, namely the social networks. Home market networks have almost no impact on firm internationalization, while the international networks play a determining role. These networks facilitate the firm's knowledge, experience, information, and the image towards the foreign markets. The longer the relations with international networks, the higher the outcomes from the network structure. The firms that have built their network structure recorded better performance in international markets compared to other firms that relied on their current network relations. Furthermore, the firms rely on social networks to substitute institutional deficiencies, and lower the negative impacts. This study makes a contribution in the literature of transition economics by providing policy and managerial implications.
