Dijital muhasebe uygulamalarının muhasebe hata ve hilelerini önlemede etkisi: meslek mensupları üzerine bir araştırma = The effect of digital accounting applications on preventing accounting errors and frauds: a research on professional members

Abstract

Günümüzde hemen her alanda teknoloji ve dijitalleşmede hızla artış yaşanmaktadır. Bu artıştan en çok etkilenen alanlar ticaret, finans ve dolayısı ile muhasebe, denetimdir. Bunun bir sonucu olarak ticari ve finansal hayatın önemli aktörlerinden biri olan Maliye Bakanlığı ve meslek mensupları bazında önemli değişim ve dönüşümler kaçınılmaz olmuştur. Maliye bakanlığı bu dijital dönüşüme paralel olarak, vergi gelirlerinin artırılması, denetimde karşılaşılan hata ve hilelerin daha kolay tespit edilmesi ve önlenmesi ile vergi denetiminin etkinlik ve verimliliğinin artırılması amacıyla e-dönüşüm sürecini başlatmıştır. Maliye Bakanlığının başlattığı bu e-dönüşüm süreci mali müşavirleri yakından etkilemiştir. Araştırmanın amacı, meslek mensuplarının e-dönüşüm uygulamalarına ilişkin farklı mekanlarda kullanım kolaylığı, zaman tasarrufu, işgücü ve denetimde karşılaşılan hata ve hilelerin tespit ve önlenmesinde etkisi olup olmadığı ile ilgili görüşlerini tespit etmektir. E-dönüşüm uygulamaları her geçen gün güncellenmektedir. Dolayısı ile meslek mensuplarının bu konudaki algıları, görüş ve tutumları da buna paralel olarak sürekli bir değişim göstermektedir. Bu nedenledir ki bu konu ile ilgili güncel çalışmalar yapılması meslek mensuplarına katkısı ve literatürün gelişmesi noktasında önemlidir. Araştırmanın hipotezleri e-dönüşüm uygulamalarında meydana gelen yenilik ve güncellemelerin muhasebe denetiminde hata ve hilelerin önlenmesi üzerinde, hileli finansal raporlama, vergi denetimine olumlu etkisinin olup olmadığı, kayıt dışı faaliyetlerin azaltılmasına etkisinin olup olmadığıdır. Çalışmada Sakarya'da faaliyet gösteren meslek mensuplarına anket yöntemi uygulanmış ve elde edilen veriler analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda e-dönüşüm uygulamalarının mükelleflerin doğru beyanda bulunmasına olumlu etkisi olduğu, vergi denetimine olumlu etkisi olduğu, kayıt dışı faaliyetleri azalttığı, hileleri ortaya çıkarmada olumlu etkisi olduğu ve hileli finansal raporlamayı azalttığı yargılarına önemli düzeyde katılım sağlandığı görülmüştür. Dolayısı ile meslek mensupları arasında e-dönüşüm uygulamalarının muhasebe denetiminde hata ve hileleri tespit etme ve önleme üzerinde önemli etkisi olduğu görüşü hakimdir.

Today, there is a rapid increase in technology and digitalization in almost every field. The areas most affected by this increase are trade, finance and therefore accounting and auditing. As a result of this, significant changes and transformations have become inevitable on the basis of the Ministry of Finance, one of the important actors of commercial and financial life, and its professionals. In parallel with this digital transformation, the Ministry of Finance has initiated the e-transformation process in order to increase tax revenues, to more easily detect and prevent errors and frauds encountered in auditing, and to increase the effectiveness and efficiency of tax auditing. This e-transformation process initiated by the Ministry of Finance has closely affected financial advisors. The aim of the research is to determine the opinions of professionals regarding e-transformation applications in different places regarding ease of use, time savings, workforce and whether they have an effect on detecting and preventing errors and frauds encountered in auditing. There are different studies on this subject, but e-transformation applications are updated every day. Therefore, the perceptions, opinions and attitudes of professionals on this subject are constantly changing in parallel. For this reason, conducting current studies on this subject is important in terms of its contribution to the profession and the development of the literature. The hypotheses of the research are whether the innovations and updates in e-transformation applications have a positive effect on preventing errors and frauds in accounting auditing, fraudulent financial reporting and tax auditing, and their effects on reducing unregistered activities. In the study, a survey method was applied to professionals operating in Sakarya and the data obtained was analyzed. As a result of the analysis, it has been seen that there is a significant level of agreement with the judgments that e-transformation applications have a positive effect on taxpayers making accurate declarations, have a positive effect on tax auditing, reduce unregistered activities, have a positive effect on detecting fraud and reduce fraudulent financial reporting. Therefore, there is a prevailing opinion among professionals that e-transformation applications have a significant impact on detecting and preventing errors and frauds in accounting auditing.