Binalarda Yangın Güvenliğinin Sürdürülebilirlik Çerçevesinde Değerlendirilmesi

Abstract

Sürdürülebilirlik hedeflerini temel ilke edinen binalar, kullanıcılarının yaşam standartlarını, sağlığını ve güvenliğini gözetirken, enerji tüketimini ve binanın yaşam döngüsü boyunca çevresel etkisini azaltmaktadır. Özellikle iklimsel verilerden, teknolojinin verdiği imkanlardan faydalanarak tasarlanan binalarda enerji verimliliği ve kullanıcı konforu ön plana çıkmaktadır. Ancak enerji ve su başta olmak üzere yapı yaşam döngüsü içerisinde verimliliği ve kaynak korunumunu önceleyen bina tasarımlarında yangın güvenliği önemli bir problem olarak ortaya çıkmaktadır. Tasarımın ilk aşamalarından itibaren yangın riskinin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve çözüm stratejilerinin geliştirilememesi durumları, sürdürülebilirlik ilkeleriyle çelişmektedir. Olası bir yangında bina kullanımı, işletimi zarar görmekte, çevresel, ekonomik ve toplumsal problemler belirmektedir. Yangın güvenliği bütün binalar için dikkate alınması gereken önemli bir risk problemi olmanın yanısıra, yüksek performans sağlamak, çevresel etkileri azaltmak ve kaynak korunumunu ön plana çıkarmak gibi temel sürdürülebilirlik hedeflerini içeren binalarda da öncelikli bir problem olmalıdır. Bu çalışma ile binalardaki pasif ve aktif tasarım özelliklerinin sebep olduğu yangın olayları incelenerek yangının başlaması ve yayılmasında etkili olan parametrelerin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Binalarda doğal havalandırma ve aydınlatma sağlamak amacıyla bina kabuğu ve iç mekânlarda düzenlenen yatay ve düşey boşlukların, yangın yayılımında etkili olan birincil tasarım unsurları olduğu görülmektedir. Ayrıca binanın konstrüksiyonu, yalıtımı ve kaplamaları için kullanılan yanıcı özelliğe sahip malzemeler, enerji üreten sistemleri, iklimlendirme sistemleri, elektrik ve mekanik sistemleri yangın güvenliği bağlamında değerlendirilmediğinde, yangının gelişimindeki riskin boyutlarını artırmaktadır. Sonuç olarak yangın güvenliği tasarımının sürdürülebilirlik hedefleri için bina tasarımlarının erken aşamalarında dahil edilmesi ve risklere ait önlemlerin alınması gerekmektedir.