İnsan kaynakları eğitim faaliyetlerinin değerlendirilmesine yönelik modeller üzerine bir inceleme = A review on evaluation models of human resources training activities

Abstract

Geçmişten günümüze işletmelerde eğitim faaliyetlerinin nasıl daha etkin yürütülebileceği ve eğitim faaliyetlerinin etkinliğinin nasıl ölçülebileceği bilim adamlarının ve uygulayıcıların sürekli araştırdığı cevaplar olmuştur. Önerilen modelin uygulanabilirliği, etkin kullanımı ve özel önerilerde bulunmak için kurumsal bir eğitim etkisi ölçüm sisteminin nasıl kurulacağına ilişkin araştırmaların hala çok sınırlı olduğu görülmektedir. Gelişen teknoloji ve globalleşmenin de etkisiyle yoğun rekabet ortamındaki işletmeler daha verimli olabilmek için en önemli kaynak olan insana her geçen gün daha da önem vermektedir. İnsan kaynakları eğitim faaliyetlerinin değerlendirilmesine yönelik yapılan araştırmalarda, genellikle Kirkpatrick'ın Modeli, Phillips'in ROI Modeli, Brinkerhoff'un Başarı Yolu Modeli ve Kaufman ve CİPP Modeli gibi farklı değerlendirme yaklaşımlarının kullanıldığı gözlemlenmektedir. Bu modeller, eğitim programlarının etkililiğini farklı açılardan değerlendirmeyi sağlayarak organizasyonlara çeşitli bakış açıları sunmaktadır. Araştırmaların çoğunda, eğitim programlarının katılımcıların bilgi ve becerilerini artırdığı, işyerindeki davranışlarını olumlu yönde etkilediği ve sonuç olarak iş performansını artırdığı sonucuna varılmaktadır. Ancak, bazı araştırmaların da eğitim programlarının beklenen etkiyi yaratmadığı veya etkinin sürdürülebilir olmadığı yönünde bulgular sunduğu görülmektedir. İnsan kaynakları eğitim faaliyetlerinin etkililiğinin değerlendirilmesinde kullanılan modellerin ve araştırma sonuçlarının organizasyonlar için önemli bir rehberlik sağladığı ancak etkili eğitim programlarının tasarımı ve uygulanmasında sürekli iyileştirmelerin gerekliliğini vurguladığı söylenebilir. Bu çalışma, değerlendirmenin kavramsal çerçevesini, ihtiyaçlarını ve amacını ve değerlendirme amacıyla kuruluşlar tarafından benimsenen çeşitli modelleri anlamak için genel inceleme kategorisine giren tanımlayıcı niteliktedir. Sonuç olarak, bu çalışma en yaygın kullanılan modeli ve değerlendirme sürecinde olduğu kadar değerlendirme konusunda da bilgisizliğe yol açan konuların neler olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışma, yukarıdaki ihtiyaçları karşılamak için akademik bilgiye katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu temelde kurumsal eğitimin etkisi etkin bir şekilde nasıl ölçülür sorusuna cevap aranmaktadır. Ancak işletmeler eğitim ihtiyacını doğru saptayabilmek, bilinçli planlama yapabilmek ve yaptıkları yatırımların karşılığını somut olarak görmek istemektedirler. Çalışmanın yapısı üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, eğitim ve geliştirmenin insan kaynaklan yönetimi açısında önemi belirlemeye çalışılacaktır, araştırmanın ikinci bölümünde, eğitim sürecinde değerlendirme aşaması ele alınacaktır. Burada, bu bağlamda eğitim faaliyetlerinin değerlendirilmesinin öneminden söz edilecektir. Çalışmanın üçüncü bölümünde eğitim değerlendirme modelleri bahsedilecektir. Yapılan araştırma sonucunda elde edilen bilgiler doğrultusunda, yeni gelişmeler karşısında bu fonksiyonun yeniden yapılandırılmasının kaçınılmaz olduğu görülmüş, kurumun genel gelişiminin ötesinde içindeki çalışanın bireysel gelişimine de paralel olarak odaklanması gereği belirlenmiştir. Farklı sektörlerden ve uzmanlardan alınan görüşlerin, gelecek vizyonlu bakış açılarına hâkim olmak adına diğer şirket, yönetici ve uzmanlara katkı sağlaması mümkün olabilecektir.

From past to present, how training activities can be carried out more effectively in organizations and how the effectiveness of training activities can be measured have been the answers that scientists and practitioners have been constantly investigating. Research on the applicability of the proposed model, its effective use and how to establish an organizational training impact measurement system to make specific recommendations is still very limited. With the impact of developing technology and globalization, businesses in an intensely competitive environment attach more and more importance to people, the most important resource, to be more efficient. Research on the evaluation of human resource training activities generally uses different evaluation approaches such as Kirkpatrick's Model, Phillips' ROI Model, Brinkerhoff's Success Path Model and Kaufman and CIPP Model. These models provide organizations with various perspectives by enabling them to evaluate the effectiveness of training programs from different angles. Most of the studies conclude that training programs increase participants' knowledge and skills, positively affect their behavior in the workplace and consequently increase job performance. However, some studies have also found that training programs do not have the expected impact or that the impact is not sustainable. It can be said that the models and research results used in evaluating the effectiveness of human resources training activities provide important guidance for organizations but emphasize the need for continuous improvements in the design and implementation of effective training programs. This study is descriptive in nature, falling under the general review category to understand the conceptual framework, needs and purpose of evaluation and the various models adopted by organizations for evaluation purposes. Consequently, this study reveals the most used model and what are the issues that lead to ignorance in the evaluation process as well as in the evaluation itself. This study aims to contribute to academic knowledge to meet the above needs. On this basis, it seeks to answer the question of how to effectively measure the impact of corporate training. However, businesses want to be able to correctly identify the need for training, to make informed planning and to see the return on their investments concretely. The structure of the study consists of three parts. In the first part, the importance of training and development in terms of human resource management will be tried to be determined, in the second part of the research, the evaluation stage in the training process will be discussed. Here, the importance of evaluation of training activities in this context will be mentioned. In the third part of the study, training evaluation models will be mentioned. In line with the information obtained because of the research, it has been seen that it is inevitable to restructure this function in the face of new developments, and it has been determined that it should focus on the individual development of the employee in parallel with the general development of the organization. The opinions received from different sectors and experts may be able to contribute to other companies, managers, and experts to dominate future visionary perspectives.