Sağlık hizmetlerinde kalite yönetimi günümüz rekabet ortamında kurumların gücünü arttırmada etkili ve önemli faktörler arasında yer almaktadır. Ayrıca merkezine hastaları ve çalışanları alan, takım çalışmasına önem veren, çalışanların liderlik yönlerini ön plana çıkaran ve bu yönlerini geliştirmelerine imkan sağlayan süreç odaklı bir yönetim anlayışıdır. Sağlık hizmetlerinin karmaşık yapısı, ertelenemez olması, hatalara toleransının olmaması vb. kendine has özelliklerinin yanında hasta beklentilerinin ve hasta güvenliğine verilen önemin artması gibi hususlar hizmetin kaliteli sunulmasını gerekli kılmaktadır. Ancak sağlık hizmetlerinde kalitenin uygulanması zor bir süreçtir. Bu zorlu sürecin, birbirine bağımlı ekipler tarafından yürütülmesi çalışanların bilgi ve yeteneklerinin arttırılmasını, karar alma ve problem çözme becerilerinin geliştirilmesini, özellikle de klinisyenlerin kalite çalışmalarını benimseyerek hızla değişime, yeniliğe ve sürekli iyileştirmeye odaklanmasını gerektirir. Sağlık hizmetlerinde kalite farklı bileşenlere ayrılmaktadır ve liderlik, bu bileşenleri birbirine bağlayan önemli bir köprü görevi görmektedir. Bu bağlamda bu uygulamaları içeren kalite çalışmalarını başlatan ve sürdüren güçlü bir liderlik uygulamasına ihtiyaç duyulur. Çünkü sağlık kurumları bünyesinde farklı kuruluşları ve kişileri bulunduran aynı zamanda tüm bunların senkronize bir şekilde çalışmasını gerektiren karmaşık bir yapıya sahiptir. Bununla beraber sağlık sistemlerinde yaşanan yeniliklerin ve değişimlerin olması ve bunların fark edilerek kurumlara yansıtılması kolay değildir. Bu yenilikleri ve değişimleri gören, bunları kurumlarına entegre eden liderlerin olması önemlidir. Ayrıca kalite çalışmalarının başlatılması, sürdürülmesi ve kalitenin bir kültür haline getirilmesi, klinik liderlik yetkinliğini gösterebilen klinisyenler ile kolaylaşacaktır. Bu durumda klinik liderler, kurumlarının hedefleri doğrultusunda sorumluluk alan, kalite ve sürekli iyileştirme çalışmalarında önemli bir fonksiyon üstlenen sağlık profesyonelleridir. Bu tez çalışmasında özel bir hastanede görev yapan klinisyenlerin kalite çalışmalarına yönelik tutum ve algıları ile klinik liderlik özelliklerini belirlemenin yanı sıra klinisyenlerin klinik liderlik özellikleri ile kalite tutum ve algıları arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmak istenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde sağlık hizmetlerinde kalite kavramı, kalitenin önemi ve özellikleri, kalite yönetim ilkeleri ve sağlık hizmetlerinde kalite ile ilgili uygulamalar hakkında bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde liderlik kavramı, liderlik yaklaşımları, liderliğin sağlık kurumlarında önemi, klinik liderlik ve klinik liderlik yetkinlik modelinden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde araştırma yöntemi, dördüncü bölümde ise araştırma sonucunda elde edilen bulgular, son bölümde de sonuç ve tartışmaya ilişkin bilgiler yer almaktadır. Bu araştırma Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan özel bir hastanede klinisyen olarak görev yapan mesleki gruplar (hekim, hemşire, ebe, terapist, psikolog, tekniker vd.) üzerinde yapılmıştır. Araştırmada kullanılan anket ilgili hastanede çalışan ve gönüllü olan çalışanlara (251 kişi) uygulanmıştır. Verilerin analizinde IBM SPSS Statistics 29 paket programından yararlanılmıştır. Güvenilirlik ve normallik testleri yapıldıktan sonra analiz yöntemleri belirlenmiş ve tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis- H testi ve spearmen korelasyon testi kullanılmıştır. Klinisyenlerin kalite çalışmalarına yönelik pozitif tutum ve algıları ile klinik liderlik özelliklerinin yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan klinisyenlerin kalite çalışmalarına yönelik tutum ve algıları ile klinik liderlik özellikleri arasında pozitif yönlü ve düşük düzeyli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Klinisyenlerin kalite çalışmalarına yönelik tutum ve algılarının sosyo-demografik özelliklerine göre farklılık analiz sonuçlarına göre cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek grubu, meslekteki toplam çalışma süreleri ve sağlıkta kalite üzerine eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Klinisyenlerin klinik liderlik özelliklerinin sosyo-demografik özelliklerine göre farklılık analiz sonuçlarına göre ise klinik liderlik eğitimi alma durumlarına göre farklılık gösterdiği ancak cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek ve meslekteki toplam çalışma sürelerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği saptanmıştır.
Quality management in healthcare services is among the effective and important factors in enhancing the strength of institutions in today's competitive environment. It is also a process-oriented management approach that centers on patients and employees, values teamwork, highlights the leadership aspects of employees, and provides opportunities for them to develop these aspects. The complex nature of healthcare services, their non-deferrable nature, and zero tolerance for errors, along with increasing patient expectations and the emphasis on patient safety, necessitate the provision of quality services. However, implementing quality in healthcare services is a challenging process. This difficult process, managed by interdependent teams, requires enhancing employees' knowledge and skills, improving their decisionmaking and problem-solving abilities, and particularly, clinicians embracing quality efforts and focusing on rapid change, innovation, and continuous improvement. Quality in healthcare services is divided into different components, and leadership serves as an essential bridge connecting these components. In this context, a strong leadership practice is needed to initiate and sustain quality efforts that include these applications. This is because healthcare institutions have a complex structure that includes different organizations and individuals and requires all of them to work synchronously. Furthermore, recognizing and reflecting the innovations and changes in healthcare systems onto institutions is not easy. It is important to have leaders who can see these innovations and changes and integrate them into their institutions. Moreover, initiating, sustaining, and turning quality efforts into a culture will be easier with clinicians who can demonstrate clinical leadership competence. In this case, clinical leaders are healthcare professionals who take responsibility in line with their institutions' goals and play a significant role in quality and continuous improvement efforts. In this thesis study, it is aimed to determine the behaviors and perceptions of clinicians who are working in a private hospital towards quality studies, as well as their clinical leadership characteristics, and to research whether there is a relationship between the clinicians' clinical leadership characteristics and their behaviors and perceptions of quality. The first section of the study provides information about the concept of quality in healthcare services, the importance and characteristics of quality, the principles of quality management, and applications related to quality in healthcare services. The second section discusses the concept of leadership, leadership approaches, the importance of leadership in healthcare institutions, clinical leadership, and the model of clinical leadership competencies. The third section covers the research methodology, the fourth section presents the findings obtained from the research, and the final section includes information related to the results and discussion. This research was conducted on professional groups (physicians, nurses, midwife, therapists, psychologists, technicians, etc.) working as clinicians in a private hospital located in the Southeastern Anatolia Region. The study was applied to all employees (251 people) working at the related hospital who volunteered to participate. IBM SPSS Statistics 29 package program was used for data analysis. Analysis methods were determined after performing reliability and normality tests, and descriptive statistical methods (number, percentage, mean, standard deviation), MannWhitney U test, Kruskal-Wallis H test, and Spearman correlation test were used. It was found that clinicians had a high level of positive behaviors and perceptions towards quality studies and clinical leadership characteristics. A positive and low-level relationship was found between the behaviors and perceptions of the clinicians towards quality studies and their clinical leadership characteristics. According to the analysis results of the differences in clinicians' behaviors and perceptions towards quality studies based on socio-demographic characteristics, there was no significant difference in terms of gender, age, marital status, education level, professional group, total working years in the profession, and whether they were educated on healthcare quality. However, it was found that there was a difference according to whether they had received clinical leadership training, but it was not found significant difference based on gender, age, marital status, education level, profession, and total working years in the profession according to the analysis results of the differences in clinicians' clinical leadership characteristics based on socio-demographic characteristics.
Except where otherwise noted, this item's license is described as http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
