Yenilenemeyen kaynaklar ile ihtiyaçlarımızı karşılamaya çalıştığımız dünya düzeninde, özellikle son 50 yıldır popülaritesi artarak devam eden sürdürülebilirlik kavramı gün geçtikçe toplumlar için daha da önem kazanmaya başladı. Farklı ürün ve maddelerde sürdürülebilirlik ve geri dönüştürülebilirlik çatısı altında bireyler ve devletler tarafından hali hazırda yapılırken, günümüzde çevrimiçi ikinci el satış platformları aracılığı ile giysi, teknolojik alet, kozmetik ürünleri, ev araç gereçleri, pet shop ürünleri, oyuncak, kırtasiye, otomobil vb. birçok alanda yeni bir sürdürülebilir tüketim pazarı açılmış oldu. Bu pazar aracılığı ile hem tüketici konumunda hem de alıcı konumunda yer almakta mümkündür. Ekonomik koşulların her geçen gün zorlaştığı, ihtiyaçların artmakla birlikte çeşitlendiği günümüzde eskiden bit pazarı olarak tabir edilen ikinci el eşyaların bulunduğu ortam artık sanal alemde varlığını sürdürüyor. İkinci el eşya tüketimi ve takas mantığı farklı toplumlarda uzun zamandır varlığını sürdürse de sanal ortamlarda gerçekleşmesi son yıllarda ön plana çıkmıştır. Sanal alışveriş sitelerinin kolaylığı, ulaşılabilirlik açısından zaman tasarrufu sağlaması bu alana rağbet sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı çevrimiçi platformlar aracılığıyla alışveriş yapan tüketicilerin ikinci el ürün satın alma tercihlerini değerlendirmek ve analiz etmektir. Ayrıca, çevrimiçi ikinci el tüketiminin sürdürülebilirlik, ekonomik ve çevresel boyutlarıyla araştırarak, tüketicilerin online ikinci el satış yapan platformlarda ürün tercih ederken hangi faktörlerin etkili olduğunu belirlemektir. Araştırma örneklemi kolayda örneklemi ile yapılmış olup, online ortamda ikinci el ürün tüketimi yapan bireyler ile çalışılmıştır. Araştırma verileri online anket üzerinden elde edilmiştir. 314 katılımcıya ait veriler analiz edilmiş ve çeşitli istatiksel analizler uygulanarak sonuçlar SPSS 24 ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, sürdürülebilir tüketici davranışlarının cinsiyet ve yaş gruplarına göre farklılık olduğu sonucuna ulaşmaktadır. Cinsiyet temelli analiz sonuçlarında kadınların erkeklere oranla çevreye duyarlılık ve tasarruf davranışlarının daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaş gruplarında (18-24 ve 25-34) yaş grubundaki bireylerin çevresel duyarlılık ve tasarruf davranışlarının diğer yaş grubundaki bireylere nazaran daha düşük ihtiyaç dışı tüketiminin daha fazla olduğu görülmüştür. 45 yaş üstü bireylerin ise çevresel duyarlılık ve tasarruf davranışlarının gençlere göre daha olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yine ürün gruplarında ikinci el ürün tüketim tercihleri ve tercih edilmeme sebepleri değerlendirilmiştir. Bu bulgular, pazarlama stratejilerinin ve politikalarının bu demografik farklılıkları ve ürün tercih faktörleri göz önünde bulundurarak nasıl oluşturulması gerektiğini işaret etmektedir. Ayrıca, çevreye duyarlı ve tasarruflu tüketim davranışlarının teşvik edilmesi için çeşitli kampanyalar ve eğitimler yapılması gerektiği yorumu yapılmıştır. Bu tez, sürdürülebilir tüketici davranışlarının anlaşılmasına katkıda bulunmak ve gelecekteki araştırmalar için önemli ipuçları sunmaktadır. Tüketicilerin çevreye duyarlı davranışlar sergileme, tasarruf yapma, ihtiyaç dışı satın alma faaliyetini değiştirmesi ve yeniden kullanılabilirlik kavramını benimseme konularında bilinçlendirilmesi, sürdürülebilir bir geleceğe ulaşmada kritik bir rol oynamaktadır. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Online alışveriş, İkinci el tüketim.
In a world where we try to meet our needs through non-renewable resources, the concept of sustainability, which has been gaining popularity over the last 50 years, is becoming increasingly important for societies. While sustainability and recyclability efforts in various products and materials