Sürdürülebilirliğin finansal piyasalar üzerindeki etkisi: Nasdaq borsası üzerinde bir araştırma = The impact of sustainability on financial markets: a study on the nasdaq stock exchange

Abstract

Sürdürülebilirlik kavramı ulusal ve ulular arası arenada gündemdeki ağırlığını artırmaktadır. Bu esnada kapsam alanını genişletmekte ve birçok faaliyet alanındaki dönüşümlere de dayanak oluşturmaktadır. Çok yeni bir geçmişe sahip olmasa da bu kavramın son dönemlerdeki popülerliğinin artmasında özellikle çevresel bozulmaların ve enerji kaynaklarındaki tükenişlerin büyük bir etkisi olduğu düşünülebilir. Bu etkiler artık gözlemlenebilir olmanın ötesine geçerek insan yaşamını birçok yönden kısıtlamaya başlamıştır. Devamında daha büyük sorunların da yaklaşmakta olduğunu anlayan insanlık, sürdürülebilirliği günümüzün en popüler olgularından biri olarak görmektedir. Sürdürülebilirlik tartışmalarının ve eylemlerinin en yoğun olduğu alanlardan biri de ekonomi alanıdır. Ekonomi alanı içerisinde de finansal sistem ekonominin en temel bileşenlerden biridir. Bu çalışma sürdürülebilirlik kavramının ve günümüz dünyasındaki etkilerinin farkındalığından yola çıkarak sürdürülebilirlik kavramını finans sistemi içerisinde incelemeyi amaçlamıştır. Çalışma, sürdürülebilirlik kavramının finansal sistemin teori ve pratiklerine etkilerini hem akademik ve sektörel kaynaklardan edindiği bilgileri aktararak hem de finansal piyasalardaki varlık fiyatları üzerinden analizler yaparak araştırmaya çalışmaktadır. Çalışma, ilk olarak literatürden bilgi toplayarak sürdürülebilirlik kavramının ekonomi ve finans alanındaki bağlamlarını ele almaktadır. Hem akademik çalışmalardan hem de özellikle sürdürülebilirlik konusunda faaliyet gösteren uluslararası kuruluşların raporlarından ve bu konuda içerik paylaşmış çeşitli mecralardan derlenen bilgiler aktarılmaktadır. Çalışmanın devamında, sürdürülebilirlik temalı finansal varlıklar ile diğer finansal varlıklar arasında anlamlı bir ilişkinin varlığı sorgulanmaktadır. Bu bağlamda, bu ilişkinin varlığını araştırmak için seçilen örnek değişkenler NASDAQ sektör endeksleri ve NASDAQ borsasında işlem gören sürdürülebilirlik temalı endekslerdir. Analizlerde bu değişkenlere ait 2018-2023 dönemi arasındaki günlük fiyat verileri kullanılmıştır. Değişkenlere ait zaman serilerine birim kök testleri uygulanmıştır (ADF-PP-ZA-FADF-FKSS birim kök testleri). Değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkileri belirlemek için RALS-ADL ve RALS-EG2 eşbütünleşme testleri kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki kısa dönemli ilişkileri incelemek için de Kümülatif Frekanslı Fourier Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmıştır. Çalışmanın elde ettiği bilgi ve bulgulara göre sürdürülebilirlik kavramı finansal sistemin ürün ve hizmet süreçlerini şekillendirmekte, finansal aktörlerin geleceğe dair hedef ve planları etkilemektedir. Sürdürülebilirlik temalı finansal varlıklarla geleneksel finansal varlıklar arasında uzun ve kısa dönemli ilişkiler mevcuttur. Bu sonuçlar sürdürülebilirlik kavramının finansal piyasalar üzerinde de etkilere sahip olduğunun kanıtları olarak yorumlanmıştır.

The concept of sustainability is becoming increasingly important on the national and international agenda. In the meantime, it is broadening its scope and forming the basis for change in many areas of activity. Although this concept is not very old, it can be assumed that environmental degradation and the depletion of energy resources have had a major impact on the recent rise in popularity of this concept. These effects are no longer just observable, but are limiting human life in many ways. As humanity has realised that even greater problems lie ahead, sustainability is one of the most popular phenomena of today. One of the areas where discussions and actions on sustainability are most intense is in the field of economics. In the field of economics, the financial system is one of the most fundamental components of the economy. Based on the knowledge of the concept of sustainability and its impact in today's world, this study aims to examine the concept of sustainability in the financial system. The study attempts to examine the impact of the concept of sustainability on the theory and practise of the financial system by transferring information from academic and sectoral sources as well as analysing asset prices in the financial markets. The study first gathers information from the literature and discusses the interrelationships of the concept of sustainability in economics and finance. The information is drawn from both academic studies and the reports of international organisations active in the field of sustainability, as well as from various channels that have disseminated content on this topic. The study goes on to question the existence of a meaningful relationship between sustainability-related financial investments and other financial investments. In this context, the NASDAQ sector indices and the sustainability indices traded on the NASDAQ exchange were selected as sample variables to analyse the existence of this relationship. Daily price data of these variables for the period 2018-2023 were used for the analysis. Unit root tests were applied to the time series of the variables (ADF-PP-ZA-FADF-FKSS unit root tests). RALS-ADL and RALS-EG2 cointegration tests are used to determine the long-term relationships between the variables. The Cumulative Frequency Fourier Toda-Yamamoto causality test was used to analyse the short-term relationships between the variables. According to the information and findings of the study, the concept of sustainability characterises the product and service processes of the financial system and influences the goals and future plans of financial actors. There are long and short term relationships between sustainability orientated financial investments and traditional financial investments. These results are interpreted as evidence that the concept of sustainability also has an impact on financial markets.