Yenilenebilir doğal kaynaklar, dışsallıklar ve uluslararası ticaret arasındaki ilişkinin açık erişim denge modeliyle analizi

Abstract

Bu çalışmada yenilenebilir kaynak stoğu üzerinde yer alan iki farklı negatif dışsallığın ayrı ayrı ve eş anlı olarak var olduğu ekonomilerdeki kararlılık analizi ve dış ticaret politikalarının refah, çevre stoğu ve yerel fiyatlar üzerindeki etkileri incelenmektedir. İlgili negatif dışsallıklar, mülkiyet haklarının eksik tanımlandığı ve açık kaynak erişimi kaynaklı "aşırı yenilenebilir kaynak kullanımı" ve düzgün regülasyona tabi olmayan üretim sektörünün yarattığı "kirlilik" olarak adlandırılmaktadır. İlk bölümde, kapalı ekonomi durumunda durağan durum dengesinin kararlılık analizi cebirsel olarak yapılmaktadır. Dışsallıkların birbirinden bağımsız ve eş anlı var olduğu üç farklı durum için, durağan durum denge noktaları bulunmakta ve bu denge noktalarının kararlı olup olmadığı matematiksel olarak kanıtlanmaktadır. İkinci bölümde, iki ülkeli dış ticaret modeli analiz edilmektedir. Kirlilik parametrelerinin aldığı değer bakımından ülkeler farklılaşmaktadır; fakat bu parametreler düşük değerler aldığı için üretim sektörünün göreceli olarak daha düzgün bir şekilde regülasyona tabi tutulduğu varsayılmaktadır. Bu farklılaşma ticaretin yönünü belirlemektedir. Kaynak stoğunu girdi faktörü olarak kullanan ürünü ihraç eden ülke dış ticaret sonucu kayıp yaşarken, kaynak stoğunu kirleten ürünü ihraç eden ülke ise dış ticaret sonucunda kazanç sağlamaktadır. İki farklı negatif dışsallığın bulunduğu durumda, yalnızca tek bir dışsallığı düzgün bir şekilde regülasyon tabi tutmak, ilgili ülke dış ticarete açıldığı zaman refah kaybı yaşamasına neden olmaktadır. Eş anlı olarak dışsallıkların düzenlenmesi ve içselleştirilmesi gerekmektedir. Pareto iyileşme açısından ithalat gümrük vergisinin, ihracat gümrük vergisine üstün geldiği sonucu modelin sonuçlarından bir diğeri olarak tespit edilmiştir.

This paper analyses the effects of stability analysis and trade policies on welfare, environmental stock and local prices in economies where two different negative externalities on the renewable resource stock exist separately and simultaneously. These negative externalities are called "excessive usage of renewable resources" due to imperfectly defined property rights and open resource access and "pollution" caused by an imperfectly regulated production sector. In the first section, the stability analysis of the steady-state equilibrium in the closed economy case is carried out algebraically. For three different cases where externalities exist independently and simultaneously, steady-state equilibrium points are found and it is mathematically proved whether these equilibrium points are stable or not. In the second part, a two-country trade model is analysed. Countries differ in terms of the values of pollution parameters, but since these parameters take low values, it is assumed that the production sector is relatively more properly regulated. This differentiation determines the direction of trade. The country exporting a good that uses the resource stock as an input factor loses as a result of foreign trade, while the country exporting a good that pollutes the resource stock gains as a result of foreign trade. In the presence of two different negative externalities, properly regulating only one externality leads to a welfare loss when the country opens up to foreign trade. Externalities need to be simultaneously regulated and internalised. Another result of the model is ascertained that import customs taxation is superior to export customs tax policy in terms of Pareto improvement.