BİST endeksinde yer alan gıda sektörü işletmelerinin 2017-2021 yılları arası kilit denetim konularının analizi = Analysis of the key audit issues of the food sector enterprises in the BIST index between 2017-2021

Abstract

Bağımsız denetçi raporları işletmeyle doğrudan ya da dolaylı olarak ilgilenen, işletme hakkında bilgi edinmek isteyen kişiler için hazırlanan raporlardır. Bu raporlarla, işletmenin sunmuş oldukları finansal bilgilerde önemli bir yanlışlık bulunup bulunmadığı hususunda bilgi vererek yatırımcı veya ilgililer için güvence hizmeti sağlamaktadırlar. Ulusal ve uluslararası piyasadaki yaşanan ekonomik krizler, muhasebe hileleri, finansal raporların sunumundaki farklılaşma işletmeleri bir takım sistematik önlemler almaya yöneltmiştir. Denetim alanında gerçekleşen değişimle beraber finansal tablo kullanıcılarına işletmelerin gerçekleştirdikleri faaliyetler ilgili olarak ihtiyaçlarına uygun, anlaşılabilir nitelikte bilgiler sunmak adına kilit denetim konularının bildirilmesi gerekli görülmüştür. Türkiye'de işlem hacmi ve piyasa hacmi yüksek olan işletmelerin yer aldığı Borsa İstanbul İmalat sektörünün alt sektörlerinden biri olarak yer alan gıda sektörüne dâhil işletmelerin 2017-2021 yılları arası finansal tablolarında bildirilen kilit denetim konularının analizini amaçlayan bu çalışmada, gıda işletmelerin 2017-2021 yılları arası finansal tablolarından hareketle kilit denetim konuları ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu kapsamda yapılan araştırmada söz konusu gıda sektöründe işlem gören işletmelerin bağımsız denetçi raporlarında yer alan kilit denetim konularının irdelenmesi suretiyle gıda sektöründe önemlilik arz eden kilit denetim konularını ortaya koymak hedeflenmektedir. BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi Standardı kapsamında gıda sektöründe yer alan 24 işletmenin kilit denetim konularının benzerlik gösterip göstermediği tespit edilmesi ve 2017-2021 yılları içerisinde yayımlanan bağımsız denetçi raporları incelenmiş ve elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Çalışmada, gıda sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin benzer konuları KDK olarak bildirip bildirmediği, denetçi raporunda yer alan KDK'ların gıda sektörüne özgü konular olup olmadığı, KDK'ların seçilme gerekçeleri, bağımsız denetim kuruluşlarının KDK raporlamasına etki edip etmediği, denetçi görüşü ile KDK arasındaki bağlantı ve seçilen KDK'lara yönelik uygulanan denetim perodesürleri gibi etkenler bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 120 bağımsız denetçi raporunu kapsayacak şekilde gerçekleştirilmiş olup toplamda 244 KDK tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, gıda sektöründe en çok raporlanan kilit denetim konularının hasılatın muhasebeleştirilmesi, maddi duran varlıklar, stoklar ve ticari alacaklar olduğu saptanmıştır. Araştırma kapsamını oluşturan dönemde ayrıca bağımsız denetim şirketi değişikliği yapmış olan işletmelerin önemli bir bölümünde, bu değişikliklerin raporlanan kilit denetim konularının sayısı ve içeriğine etkisinin önemli seviyede olmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kilit Denetim Konuları, BDS 701, BİST, Bağımsız Denetçi Raporu, Gıda Sektörü

The independent auditor reports are prepared for individuals directly or indirectly inter-ested in a business who seek information about the company. These reports provide as-surance services to investors or stakeholders by providing information on whether there is a significant misstatement in the financial information presented by the business. Eco-nomic crises, accounting frauds, and variations in the presentation of financial reports in the national and international markets have led businesses to take systematic measures. With the changes in the field of auditing, it has become necessary to report key audit matters to provide financial statement users with relevant and understandable infor-mation about the activities of businesses. This study aims to analyze the key audit matters reported in the financial statements of enterprises in the food sector, which is one of the sub-sectors of the Borsa Istanbul Manufacturing Sector, which includes enterprises with high transaction volume and market volume in Turkey, between 2017-2021, key audit matters were examined in de-tail based on the financial statements of food enterprises between 2017-2021. In this context, the research aims to reveal the key audit matters that are important in the food sector by examining the key audit matters (KAM) in the independent auditor's reports of the enterprises traded in the food sector. Within the scope of BDS 701 Standard on Disclosure of Key Audit Matters in the Independent Auditor's Report, the independent auditor's reports published between 2017- 2021 were examined and the results obtained were compared to determine whether the key audit matters of 24 enter-prises in the food sector are similar. In the study, whether the businesses operating in the food industry report similar issues as KAMs, whether the KMAs in the auditor's report are specific to the food industry, the reasons for choosing KMAs, whether independent audit firms affect the KAM re-porting, the connection between the auditor's opinion and the KAM, and It is aimed to examine in terms of factors such as auditing periods applied for selected KAMs. The research was carried out to cover 120 independent auditor reports, and a total of 244 KAMs were identified. According to the results of the research, it has been determined that the most reported key audit issues in the food sector are revenue recognition, tangi-ble assets, inventories and trade receivables. It has been concluded that the numerical and contextual impact of these changes on the reported key audit matters is not signifi-cant in a significant portion of the companies that have changed their independent audit firm in the period that covers the research. Keywords: Key Audit Matters, BDS 701, BIST, Independent Auditor's Report, Food Sector