Tüketicilerin organik gıdalara yönelik satın alma niyetlerinin genişletilmiş planlı davranış teorisi perspektifinden incelenmesi = An examination of consumer intentions to purchase organic foods from the perspective of the expanded planned behavior therory

Abstract

Bu çalışmanın amacı bireyin sağlık bilinci, öznel bilgisi, yeşil aklama fikrini değerlendirmeye yönelik organik gıda satın alma niyetini Genişletilmiş Planlı Davranış Teorisi çerçevesinde incelemektir. Bu çalışmanın yönteminde tüketicinin satın alma davranışını PDT modelinde bulunan üç boyut, sağlık bilinci, öznel bilgi ve yeşil aklama fikri değişkenleri ile veri seti oluşturulmuştur. Genişletilmiş PDT çerçevesinde tüketicinin satın alma niyetini 7'li likert tipi ölçeklendirilmiş online anket yoluyla veriler toplanmıştır. Çalışmanın örnekleme seçiminde daha farklı statülere sahip tüketiciye ulaşmak için kolayda örnekleme tercih edilmiştir. Anket çalışmasında 385 katılımcıya ulaşılmıştır. Eleme sonucu 240 katılımcının verileriyle hipotezler test edilmiştir. PDT'nin sosyal psikolojide en doğru ve en iyi sonuç veren, davranışların açıklanmasında ampirik çalışmalarda kapsamlı alanlarda test edilebilen teoridir, görüşü çalışmanın güçlü yönü olarak karşımıza çıkmaktadır. Hipotezleri test etmek üzere ve araştırmanın sorularını cevaplandırmak için faktör, güvenirlilik ve regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın kısıtı ise örneklem için belirli bir sektöre ya da gruba bağlı çalışılmamış olması gruplar arası muhakeme yapma imkanını zorlaştırmaktadır. Araştırmanın bulgularına göre satın alma niyeti üzerinde en güçlü boyut sağlık bilinci olarak tespit edilmiştir. Sağlık bilinci ile öznel bilgi arasında güçlü, pozitif ve anlamlı etki olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. PDT çerçevesinde yer alan algılanan davranışsal kontrolün tüketicinin satın alma niyeti üzerinde etkisine rastlanmamıştır. Alternatif ilişkiler bulgular kısmında daha detaylı şekilde ele alınmıştır.

The aim of this study is to examine the individual's health awareness, subjective knowledge, intention to purchase organic food to evaluate the idea of green washing within the framework of Extended Planned Behavior Theory. In the method of this study, a data set was created with the variables of three dimensions, health awareness, subjective knowledge and green washing idea in the PDT model of the consumer's purchasing behavior. Within the framework of the extended PDT, data were collected through a 7-point Likert-type scaled online survey of the consumer's purchase intent. In the sampling selection of the study, convenience sampling was preferred to reach consumers with different statuses.In the survey study, 385 participants were reached. As a result of elimination, hypotheses were tested with the data of 240 participants. The view that PDT is the theory that gives the most accurate and best results in social psychology, which can be tested in extensive areas in empirical studies in the explanation of behavior, is the strong aspect of the study. Factor, reliability and regression analysis were used to test hypotheses and to answer the questions of the research. The limitation of the research is that the sample has not been studied depending on a specific sector or group, which makes it difficult to make inter-group reasoning. According to the findings of the research, the strongest dimension on purchase intention was determined as health awareness. It was found that there was a strong, positive and significant effect between health awareness and subjective information. Perceived behavioral control within the PDT framework has not been found to have an effect on the consumer's purchasing intent. Alternative relationships are discussed in more detail in the findings section.