Fahiş fiyata yönelik şikayetlerin tüketici tiplerine göre incelenmesi: Şikayetvar örneği = Examining complaints about exorbitant prices according to fraud types: The case of Sikayervar

Abstract

Akdeniz, M. (2023). Fahiş fiyata yönelik şikayetlerin tüketici tiplerine göre incelenmesi: Şikayetvar örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi. Fahiş fiyatlandırma genellikle talebin arzı aştığı durumlarda ortaya çıkar. Özellikle sınırlı kaynaklara sahip veya yüksek talep gören ürünlerde, şirketler fiyatları artırabilir. Örneğin, bir doğal afet sonrasında su veya temel ihtiyaç malzemeleri gibi ürünlerin talebi artabilir ve bu da fiyatları yükseltebilir. Bunun yanında, piyasaya hâkim şirketlerin fahiş oranda fiyatları kontrol etmesi rekabeti sınırlayabilir ve fahiş fiyatlandırmaya neden olabilir. Bu tür bir durumda, tüketiciler alternatiflerden yoksun bir şekilde yüksek fiyatları ödemek zorunda kalabilir. Bazen de yeni çıkan ürünler veya teknolojiler başlangıçta yüksek fiyatlarla sunulabilir. Şirketler, üretim maliyetlerini çıkarmak ve yatırımlarını geri kazanmak için yüksek fiyatlar talep edebilirler. Bu da tüketicilerin fahiş fiyatlandırmaya maruz kalmasına neden olabilir. Bazı durumlarda, belirli bir ürün veya hizmete olan talep beklenmedik bir şekilde artabilirken, arz sınırlı kalabilir. Örneğin, bir salgın hastalık döneminde tıbbi malzemelerin veya ilaçların talebi artabilir ve bu da fiyatların yükselmesine yol açabilir. Fahiş fiyatlandırmayı önlemek için bazı ülkelerde tüketici koruma yasaları bulunmaktadır. Bu yasalar, şirketlerin fahiş fiyat artışlarını sınırlayabilmekte ve cezalandırabilmektedir. Ancak, yasal düzenlemelerin etkinliği ve uygulanabilirliği ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Tüketicilerin fahiş fiyatlandırma konusundaki endişeleri, birçok sektörde büyük bir sorun haline gelmiştir. Bu tezde, şikayetvar platformunda yer alan tüketicilerin fahiş fiyatlandırmaya ilişkin şikayetlerinin incelenmesi, tüketicileri şikayetlerine ve kızgınlıklarına göre kategorize etmek ve fahiş fiyat odaklı şikayetleri şirketler için daha yönetilebilir kılmak amaçlanmaktadır. Bu çalışma, tüketicilerin fahiş fiyatlarla ilgili tutumlarını ve davranışlarını anlamak için önemli bir perspektif sunmaktadır. Bu çalışma, veri toplama sürecinde Şikayetvar platformundan elde edilen şikayetlerin analizine dayanmaktadır. Şikayetvar, tüketicilere şikayetlerini paylaşma ve deneyimlerini diğer kullanıcılarla paylaşma imkânı sunan bir online platformdur. Çalışma için, farklı sektörlerde yer alan fahiş fiyatlandırma şikayetleri dikkate alınmış ve bu şikayetler niteliksel olarak analiz edilmiştir. Analiz sürecinde, şikayetlerin içeriği, şikayet edilen sektörler, fiyatlandırma politikaları ve tüketici tepkileri gibi faktörler göz önünde bulundurulmuştur. Şikayetvar platformunda yer alan şikayetlerin analizi sonucunda, tüketicilerin fahiş fiyatlandırmaya ilişkin çeşitli motivasyonlara sahip oldukları tespit edilmiştir. Bunlar arasında, tüketicilerin maddi kaynaklarını koruma isteği, haksız kazanç elde edilmesine karşı tepki, ürün ve hizmet kalitesiyle uyumsuzluk, rekabet eksikliği gibi faktörler bulunmaktadır. Ayrıca, tüketicilerin fahiş fiyatlandırma konusundaki şikayetlerinin büyük bir kısmının elektronik eşya, sağlık hizmetleri ve turizm gibi sektörlerde yoğunlaştığı görülmüştür. Bu tez çalışması, tüketicilerin fahiş fiyatlandırmaya ilişkin motivasyonlarını belirlemek için Şikayetvar platformunu kullanarak değerli bir içgörü sunmaktadır.

Akdeniz, M. (2023). Examining complaints about exorbitant prices according to fraud types: The case of Sikayervar (Unpublished master thesis). Sakarya University. Exorbitant pricing often occurs when demand exceeds supply. Especially for products with limited resources or high demand, companies can raise prices. For example, after a natural disaster, the demand for products such as water or basic necessities may increase, which can raise prices. In some industries, a few large companies dominate the market. By controlling prices, these companies can limit competition and result in exorbitant pricing. In such a situation, consumers may be deprived of alternatives and have to pay high prices. New products and technology: New products or technologies are often offered at high initial prices. Companies can charge high prices to offset production costs and recover their investment. This may expose consumers to exorbitant pricing. In some cases, demand for a particular product or service may increase unexpectedly, while supply may remain limited. For example, during a pandemic, the demand for medical supplies or drugs may increase, leading to higher prices. Some countries have consumer protection laws to prevent exorbitant pricing. These laws can limit or make it illegal for companies to increase their prices exorbitantly. However, the effectiveness and applicability of legal regulations may differ from country to country. Consumer concerns about exorbitant pricing have become a major problem in many industries. In this thesis, it is aimed to examine the complaints of consumers on the complainant platform about exorbitant pricing and to determine the motivations behind these complaints. This study provides an important perspective to understand the attitudes and behaviors of consumers about exorbitant prices. This study is based on the analysis of the complaints obtained from the Şikayetvar platform during the data collection process. Şikayetvar is an online platform that offers consumers the opportunity to share their complaints and experience with other users. For the study, the complaints of exorbitant pricing in different sectors were taken into account and these complaints were analyzed qualitatively. In the analysis process, factors such as the content of the complaints, the sectors complained of, pricing policies and consumer reactions were taken into account. As a result of the analysis of the complaints on the Şikayetvar platform, it has been determined that consumers have various motivations regarding exorbitant pricing. Among these, there are factors such as consumers' desire to protect their financial resources, reaction to unfair earnings, incompatibility with product and service quality, lack of competition. In addition, it has been observed that most of consumers' complaints about exorbitant pricing are concentrated in sectors such as electronic goods, health services and tourism. This thesis provides valuable insight by using the Şikayetvar platform to identify consumers' motivations for excessive pricing.