Öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonları ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri (Kocaeli ili örneği) = Instructor's motivation for pursuing a teaching profession and their life-long learning inclination (Example of Kocaeli province)

Abstract

Bu araştırmada Kocaeli ili il merkezi ve merkez ilçelerinde görev yapan öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine ilişkin motivasyon düzeyleri ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkinin araştırılması ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin algının incelenerek yaşam boyu öğrenmeye katılımı artırmak için öğretmenlere yönelik öneriler sunulması amaçlanmıştır. Yaşam boyu öğrenme ve motivasyon kavramları farklı açılardan incelenmiştir. 21. Yüzyıl ihtiyaçları doğrultusunda yaşam boyu öğrenen bireyler yetiştirmek için ihtiyaç duyulan yeterlilikler ele alınmıştır. Ayrıca yaşam boyu öğrenme sürecinde büyük öneme sahip öğretmenlerin yaşam boyu öğrenen bireyler olmalarının öneminden ve bu doğrultuda ihtiyaç duyulan yeterliliklerden bahsedilmiştir. Bu araştırmanın evreni 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Kocaeli ili il merkezinde ilinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi eğitim ve öğretim faaliyeti gösteren kurumlarda görev yapan 3449 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, küme örneklem yöntemi ile toplanmış olup verilerin bir bölümü Google Form üzerinden, bir bölümü ise yüz yüze dağıtılan formlar aracılığı ile elde edilmiştir. Araştırma öncesinde ilgili alanyazın taranmış, veri toplama aracı olarak Gür Erdoğan ve Arsal tarafından geliştirilen "Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği" (2016), Karabağ Köse, Karataş, Küçükçene ve Taş tarafından geliştirilen "Öğretmen Mesleki Motivasyon Ölçeği" (2020) ve araştırmacı tarafından düzenlenen "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve mesleklerine ilişkin motivasyonlarının; cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, lisansüstü çalışma yapmaya isteklilik, mesleki kıdem, çocuk sahibi olma durumu, istihdam türü, görev yapılan okul ve görev yapılan okulun sosyoekonomik düzeyi değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık gösterip göstermedikleri incelenmiştir. Elde edilen veriler SPSS-Windows paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde Kolmogorov-Smirnov, Mann Withney U, Kruskal-Wallis, Spearman sıra farkları korelasyon katsayısı ve basit doğrusal regresyon analizi yöntemleri kullanılarak, sonuçların yorumlanmasında ,05 anlamlılık düzeyi ölçüt alınmıştır. Analizler sonucunda öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Ayrıca öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile cinsiyet değişkeni arasında kadın öğretmenler açısından pozitif yönlü anlamlı ilişki olduğu; yaş, medeni durum, eğitim durumu, lisansüstü çalışma yapmaya isteklilik, mesleki kıdem, çocuk sahibi olma durumu, görev yapılan okulun bulunduğu yerin sosyoekonomik düzeyi, istihdam türü, görev yapılan okul türü değişkenleri açısından istatiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin mesleki motivasyon düzeyleri ile görev yapılan okulun bulunduğu yerin sosyoekonomik düzeyi arasında anlamlı bir farklılık olduğu; cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, lisansüstü çalışma yapmaya isteklilik, mesleki kıdem, çocuk sahibi olma durumu, istihdam türü, görev yapılan okul türü değişkeni arasında anlamlı bir farklılık olmadığı ve öğretmenlerin mesleki motivasyonları ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.

This research aims to explore the relationship between the motivation level of instructors working in Kocaeli city center and central district regarding teaching profession and their life-long learning inclination, examine the perpection of life-long learning, and propose suggestions to increase the participation. The notion of life-long learning and motivation is addressed from differend perspectives. In this respect, the proficiency required to educate life-long learners according to the 21st century necessities as well as the importance of the instructors to become life-long learners are covered. The population of this research is 3449 instructors who has worked in the official institutions located in Kocaeli city center, the Ministry of Education, during the 2021-2022 education year. Data are selected via cluster sampling method. Data are obtained via forms filled by face to face to face interviews. Prior to this research, an extensive literatüre search is conducted. As a means of data collection, "Lile-Long Learning Inclination Metric" devised by Gür Erdoğan and Arsal, "Instructor's Profession Motivation Metric"(2016) devised by Karabağ Köse, Karataş, Küçükçene and Taş "Personnal Information Sheet"(2020) created by the researcher are used. Instructor's Life-Long learning inclination and motivation towards their profession are analyzed for a substantial diffrence based on diffrent variables, including gender, age, social status, educational level, willingness to pursue a Master's education, rank and status at profession, child status, recruitment type, institution type, socioeconomic level of the student profile at the institution. Data obtained are analyzed via SPSS-Windows program. During data analysis, Kolmogorov-Smirnov, Mann Withney U, Kruskal-Wallis and Spearman rank-diffrence correlation coefficent and simple linear regression analysis methots are implemend and ,05 signifiance level is taken as a basis while interpreting the results. As a result of the analysis, instructor's life-long learning inclination is observed at high level. In addition to this, it is also observed that; instructors's life-long learning inclination and gender variables give a positively significant correlation at female instructors; age, social status, educational level, willingness to pursue a Mater's education, rank and status at profession, child status, recruitment type, ,institution type, socioeconomic level of the institution and location of the institution don't yield a statistically significant difference. Furthermore, it is also detected that; instructor's motivation level at profession and socioeconomic level of the institution's location result a significant difference; gender, age, social status, educational level, willingness to pursue a Master's education, rank and status at profession, child status, recruitment type, institution type and location of the the institution variables are not different significantly, instructor's motivation level and their life-long learning inclination are positively significantly correlated.