8. sınıf öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları ve sürdürülebilirlik kavramına yönelik algılarının incelenmesi = Investigation of 8th grade students' perceptions about renewable energy sources and sustainability concept

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaokul 8. Sınıf öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları ve sürdürülebilirlik kavramına yönelik algılarının incelenmesidir. Aynı zamanda öğrencilerin bu kavramları günlük yaşama yansıtma durumları da çalışma kapsamında belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim (fenomenoloji) desenine göre yürütülmüş ve araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğim- öğretim yılında Sakarya'da bir okulda öğrenim gören amaçlı örneklem seçimine göre belirlenmiş 8. sınıf 63 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubuna sürdürülebilirlik ve yenilenebilir enerji kavramlarına yönelik algılarının belirlenmesi amacıyla "kelime ilişkilendirme testi", "sürdürülebilir ev çizimleri" ve "açık uçlu soru formu" veri toplama aracı uygulanmıştır. Verilerin analizinde kelime ilişkilendirme testleri için kesme noktası tekniği, sürdürülebilir ev çizimleri ve açık uçlu soru formunda ise nitel veri analizi yaklaşımlarından içerik analizi kullanılmıştır. Kelime ilişkilendirme testleriyle sürdürülebilirlik ve yenilenebilir enerji kavramları arasında öğrencilerin ilişki kurabildiği, ortak verilen cevapların olduğu görülürken bu kavramların doğrudan eşleştirilemediği tespit edilmiştir. Sürdürülebilir ev çizimleri ile öğrencilerin günlük yaşamda yenilenebilir enerji ve sürdürülebilirlik kavramlarını yansıtma durumlarına bakıldığında yenilenebilir enerji kaynaklarının tercih edildiği, yalıtıma önem verildiği, evlerin doğal ortamlarla ile iç içe çizildiği, canlı çeşitliliğinin olduğu, atık kontrolü ile kirliliğin önlenmesini sağlayacak çizimler yapıldığı görülmüştür. Açık uçlu soru formunda öğrencilerden sürdürülebilir çevre için yaşanabilir çevre bırakma, çevre dostu enerji kullanma, çevre sorunlarının oluşmasını önleme, çevresel faaliyetlere aktif katılım sağlama, atık kontrolü yapma ve canlı türlerinin korunmasını sağlama temaları altında cevaplar alınmıştır. Öğrenciler yenilenebilir enerjiye yönelik gelecekte kullanılması için taşıdığı avantajları belirtirken direkt olarak sürdürülebilir kaynak olmasına yönelik vurgu yapılmamıştır. Öğrenciler geçmiş yıllarda görmüş oldukları konuları beklenen yönde belirtirken yenilenebilir enerjinin sürdürülebilirlik bağlamında önemi ortaya koymada zorlandıkları görülmüştür. Çalışma sonucunda öğrencilerin sürdürülebilirliğe yönelik unsurları ifade ederken bu unsurları sürdürülebilirlik kavramı bağlamında açıklamada ve ilişkilendirmede yetersiz kaldıkları görülmüştür. Öğrencilerin sürdürülebilirlik ve yenilenebilir enerjiye kaynaklarına yönelik bilgi sahibi oldukları fakat bu kavramlara yönelik ilişkilendirme yaparken sürdürülebilirlik bağlamında yenilenebilir enerji kaynaklarının önemini ortaya koyamadıkları tespit dilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Yenilenebilir Enerji, 8. Sınıf öğrencileri, Çevre

The aim of this study is to examine not only the perceptions of 8th grade secondary school students towards the concept of renewable energy sources and sustainability but also the students'; reflection of these concepts in daily life. The study was carried out according to the phenomenology pattern, which is one of the qualitative research methods, and the study group of the research consists of 63 8th grade students studying in a school in Sakarya in the 2020-2021 academic year, selected according to the purposeful sample selection. "Word association test", "sustainable house drawings", and "open-ended question form" data collection tools were applied to the study group in order to determine their perceptions on the concepts of sustainability and renewable energy. In the analysis of the data, the breakpoint technique for word association tests were applied. Also, content analysis which is one of the qualitative data analysis approaches, were used for analyzing sustainable house drawings and open-ended question form. It was determined that the students were able to establish a relationship between the word association tests and the concepts of sustainability and renewable energy, although there were common answers, these concepts could not be directly matched. Considering the students' reflection of the concepts of renewable energy and sustainability in daily life with sustainable house drawings, it was seen that renewable energy sources were preferred, insulation was given importance, houses were drawn intertwined with natural environments, there was a diversity of living things, and drawings were made to prevent pollution with waste control. In the open-ended question form, answers were received from the students under the themes of leaving a livable environment for a sustainable environment, using environmentally friendly energy, preventing the occurrence of environmental problems, actively participating in environmental activities, controlling waste and protecting living species. While the students stated the advantages of renewable energy for its future use, it was not directly emphasized that it should be a sustainable source. While the students stated the subjects they had seen in the past years in the expected direction, it was observed that they had difficulty in demonstrating the importance of renewable energy in the context of sustainability. As a result of the study, it was seen that while the students were expressing the elements of sustainability, they were insufficient in explaining and associating these elements in the context of the concept of sustainability. It was determined that the students had knowledge about sustainability and renewable energy sources, but they could not reveal the importance of renewable energy sources in the context of sustainability while making associations about these concepts. Keywords: Sustainability, Renewable Energy, 8th Grade Student, Environment