Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinin işte istemeden var olmalarına (presenteeism) etkisi = The effect of teachers' organizational commitment levels on presenteeism

Abstract

Günümüz modern iş hayatında iş verimliliği işverenlerin en önemli örgütsel hedeflerinden biri haline gelmiştir. İşverenler tarafından çalışanların iş yerinde varolmalarından çok iş yerinde bulundukları süre zarfında ürettikleri hizmet veya ürünlerin miktarı ve kalitesi daha fazla değer taşımaktadır. 1960'lı yıllardan sonra ortaya atılan "presenteeism- işte istemeden var olma" davranışları nedeniyle yaşanan iş verimliliği kayıpları ve bu kayıpları telafi etmek için gerekli bütçe maliyetleri hesaplandığında, çalışanların işte istemeden varolma davranışlarının örgütlara daha fazla maliyet yarattığı anlaşılmıştır. Bu araştırmada İstanbul ili Ataşehir ilçe sınırlarında kamu eğitim kurumlarında görev alan farlı cinsiyet, medeni durum, eğitim seviyesi, yaş ve meslek yılında 417 öğretmen; örneklem grubu olarak seçilmiştir. Katılımcılar ilişkisel tarama modeliyle, Stanford Üniversitesi tarafından hazırlanmış işte istemeden var olma ölçeğinin kısaltılmış revizyonu ile Meyer ve Allen tarafından hazırlanan örgütsel bağlılık ölçeği doldurmuştur. Elde edilen sonuçlar paket bir istatistiksel veri programında analiz edilmiştir. Analizler sonucunda örgütsel bağlılığın işte istemeden var olma üzerine etkisi değerlendirilmiştir. Öğretmenlerin işte istemeden bulunma davranışı sergileme seviyeleri orta düzeyde bulunurken, demografik farklılıkların belirgin bir etkisi tespit edilmemiştir. Örgütsel bağlılığın işte istemeden bulunma davranışına etkisi incelendiğinde iki kavram arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Kıdem yılı yüksek öğretmenlerin örgütsel bağlılık seviyelerinin yüksek olması nedeniyle diğer gruplara göre daha fazla işte istemeden bulunma davranışı sergiledikleri belirlenmiştir.

Current modern business life requires employers to value job efficiency as key performance indicator of organizational targets. The quantity and quality of the products and services produced during working hours by employees has greater value for employers than to be present at work. It is determined that cost of presenteeism raised after 1960s and consequences of these behaviours is more than absence of employee for the organization. In this study 417 teachers posted in İstanbul Ataşehir province state schools with various gender, age, experience, marital status has been chosen as sampling group. Participants are asked to fill out an abridged edition of presenteeism survey drafted by Stanford University and organizational commitment survey by Meyer and Allen. The results are processed and analysed through a statistical analysis package program. Through the analysis the effect of organizational commitment on presenteeism is examined. The level of presenteeism of teachers is determined as intermediate level independent of demographic characteristics of participants. Positive correlation is determined between organizational commitment and presenteeism behaviours. It is also determined that experienced teachers have more tendency to show presenteeism behaviours than other participants.