Kosova'da devlet inşası: Ulusal ve uluslarrarası dinamikler açısında bir değerlendirme = State building in Kosovo: An evaluation in terms of national and international dynamics

Abstract

Kosova, Balkanlar'da stratejik konumuyla uzun süredir insanlık tarihinde ve gündeminde yer almış bölgedir. Çeşitliliğiyle savaşların yapıldığı, büyük acıların yaşandığı, güçlü ülkelerin egemenliği altında olduğu, zaman zaman yönetimlerin değiştiği bir yerdir. İki kutuplu dünyanın sona ermesi ve sosyalizmin çökmesiyle Yugoslavya'nın dağılma sürecinde yaşanan olaylar ve çatışmalar, uluslararası kamuoyunun özellikle Bosna'da yaşananların tekrarlanmaması için Kosova'da çözüm çabaları olumlu sonuç verdi. Soykırımcı Miloseviç rejiminden kurtulmasına vesile olmuştur. Sırbistan'a yapılan müdahale (Hava Harekâtı) sonrasında ve Kosova'da savaşa yol açan sebepler göz önünde bulundurulduğunda, BM yönetimi altında bulunan UNMIK'in kurulması, bu yönetimin Kosova hükümetinin inşası üzerindeki etkisini ifade etmektedir. Bu tez, UNMIK tarafından kurulan devlet kurumlarını ve bunların 2008 yılına kadar işleyişini ve idaresini incelemektedir. Tezde bağımsızlığa giden yollar ve nihai anlaşma ile ilgili çözüm planlarının hazırlanması. Ahtisaari planı Kosova ve Sırbistan için ne ifade ettiği, planın yürütülmesi ve bağımsızlığın ilanından sonra Kosova'nın devlet olarak inşası irdelenmektedir. UNMIK'in döneminde Kosova'nın nihai statüsü için başlatılan müzakereler sırasında Kosova'daki yetkililere devredilen geçici öz-yönetim, tam egemen bir devlet olma yolundaki Kosova'nın yönetim ve işleyişi incelenmektedir. Tezde, UNMIK'ten EULEX'e Kosova'nın bağımsızlığına ilişkin denetleme ve EULEX'in görevi Kosova yetkililerine hukukun üstünlüğü konusunda yaptığı danışmanlığını da incelemektedir. Bağımsızlığının ilanından sonra Kosova'nın kendi ayakları üzerinde durarak devlet kurumları oluşturduğunu ve bu kurumların devleti ne kadar hızlı ve ne yönde inşa ettiğini, ayrıca devlet yapısını, ülkenin konumunu ve uluslararası toplumdaki tanınırlığını araştırmaktır. Sırbistan ile diyalog, müzakereler ve yapılan anlaşmaların yerine getirilmesi, bunların Kosova'nın egemen bir devlet olma yolundaki etkileri AB ve Batı ülkelerinin bu müzakerelerdeki rolü irdelenmiştir. Kosova egemen devlet olduktan sonra komşu ülkeler, uluslararası örgütler ve kurumlarla olan ilişkilerinin hangi düzeyde olduğu ve bu düzeyde gereklilikleri yerine getirip getirmediği irdelenmektedir.

Kosova is a country which has taken place for long time in human history and the agenda with it's strategic location. It is a place where wars have been made, experienced great pain, takes place under powerful countries dominion with it's ethnical diversity and time to time administrations have changed. With the ending of bipolar world and collapsing of socialism, the incidents and conflicts happened during dissolution process of Yugoslavia, international public efforts for the solution in Kosovo especially not to be repeated what happens in Bosnia have resulted well. It has caused to be saved from Genocidal Milosevic's Regime. After the intervention in Serbia (Air Operation) and considering the causes the sitution leads to war in Kosovo, The establishment of UNMIK, which is under the UN administration, express this administration's effect on building Kosovo government. This text examined the government institutions founded by UNMIK and their operation and administration untill 2008. It is examined in this text, preparing the solution plans about the ways to independance and final agreement, what it means to Kosovo and Serbia, conducting the plan and examining the Kosovo's building as a government after decleration of independents. The temporary self-management, which is handed over to officials in Kosovo during the negotiations which initiated by the UNMIK for the Kosovo's final status, is in way to become a fully sovereign state and Kosova's administration and operation is examined in this text. This text examines the HOTO (hand-over, take-over) between UNMIK and EULEX's inspection on Kosovo's independence and EULEX's consultancy to Kosovo's officials about superiority of the law and the inspections in Kosovo. The aim is to research, after the decleration of independence Kosovo creating government institutions by standing on it's foot and these institutions constructing the government how fast and to which way, and also government structure, country's position and recognition in international comunity. Dialog and negotiations with Serbia and fullfilling agreements, their effects on Kosovo's becoming a sovereign state and EU and Westerm Countries's role in these negotiations has been scrutinised. After become sovereign state, Kosovo's releations with neighbour countries, international organizations and institutions are at which level and is this level fullfilling the requirments are scrutinised.