Gıda israfının boyutu ve ekonomik etkilerinin tespiti üzerine bir araştırma: Sakarya ili örneği = A study on the determination of the size of food waste and its economic effects: The case of sakarya province

Abstract

Günümüzde hakim olan iktisadın tüketim-üretim anlayışının sonucunda ortaya çıkan aşırı tüketim, kaynakların savurgan bir şekilde kullanılmasına neden olmaktadır. Çalışmanın amaçlarından biri, İslam iktisadı tüketim, ihtiyaç ve savurganlığı nasıl ele alınmakta olduğunu ve ahlaki değerler kaynakların verimli kullanılabilmesi üzerine katkısının olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmanın diğer amacı ise, israf edilen kaynaklardan bir tanesi olan gıda ürünlerinin israfını dikkate alarak Sakarya ili içerisinde yer alan Adapazarı, Erenler ve Serdivan ilçelerinde ne kadarlık bir gıda israfı olduğunu, israf algısının tüketim ve tasarrufa etkilerinin ne olduğunu, bu etkilerin sosyal yapıya yansımasının nasıl olduğunu tespit etmeyi amaçlamaktadır.Çalışmada karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden olan Basit tesadüffi örnekleme yöntemi ile Sakaryanın ilçeleri olan Adapazarı, Erenler Serdivan'da ikamet eden hanehalkına anket uygulanmış olup elde edilen veriler SPSS 26. programıyla analiz edilmiş ve katılımcıların demografik özellikleri ve gıda ürünlerinin israfını tespit etmek için frekans analizi yapılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum araştırması deseni tercih edilmiştir. Çalışmaya, söz konusu ilçelerden 482 kişi katılmış olup bunların 446'sı dikkate alınmıştır. Gözlem çalışması olarak Adapazarı ilçesinde kurulan çarşamba pazarında 11 hafta gıda atıkları gözlemlenmiş ve tasnif edilmiştir.

Excessive consumption, which occurs as a result of the consumption-production approach of the economy that is dominant today, causes wasteful use of resources. One of the aims of the study is to reveal how consumption, need and extravagance are handled in Islamic economics and whether moral values contribute to the efficient use of resources. The other purpose of the study is to determine how much food is wasted in Adapazarı, Erenler and Serdivan districts in Sakarya province, by considering the waste of food products, which is one of the wasted resources, and how the effects of the perception of waste on consumption and savings. It aims to determine how these effects are reflected in the social structure.Mixed research method was used in the study. With the simple random sampling method, which is one of the quantitative research methods, a questionnaire was applied to the households residing in Adapazarı, Erenler Serdivan, the districts of Sakarya, and the data obtained were analyzed with the SPSS 26 program and frequency analysis was carried out to determine the demographic characteristics of the participants and the waste of food products. In this study, case study design, one of the qualitative research methods, was preferred. 482 people from the mentioned districts participated in the study and 446 of them were taken into account. As an observation study, food wastes were observed and classified for 11 weeks in the Wednesday market established in Adapazarı district.