Temettuat Defterleri Kayıtlarına Göre Sapanca Kasabası

Abstract

Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’la birlikte kurulmaya çalışılan yeni düzenin en önemli unsurlarından birisi olan vergi düzenlemelerinin sonucunda ortaya çıkan temettuat defterleri araştırmacılar için on dokuzuncu yüzyıldaki iktisadi ve sosyal yapılanmayı ortaya çıkarmak adına çok önemli kaynaklardır. Sapanca Kasabası’nın 1844 (Hicri 1260/61) yılına tarihlenen ve biri Müslüman diğeri Ermeni Mahallesine ait iki temettuat defteri Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde Araştırıcıların hizmetine açık konumdadır. Toplam 27 sayfadan oluşan bu defterlerde 162 hane kayıtlıdır. Kişiye kazanç sağlayacak her türlü mal varlığı, tarla, bahçe, ev, dükkan, hayvanlar ve bundan başka gelir getiren bir mesleği varsa bunların hepsi tespit edilerek her mükellefin kişisel servetine ve senelik kazancına göre bir vergi koyma çabasının ürünü olan temettuat defterlerinden, kent ve kırsal alandaki toprak miktarı, ürün çeşitleri için ayrılan toprağın dönüm olarak büyüklüğü, bu ekili alanlardan elde edilen toplam hâsılat, dönüm başına verimlilik, tarım işletmelerinin büyüklüğü, hayvancılığın kent-köy ekonomisindeki yeri, kent ekonomisinde önemli yeri olan sınaî, ticarî ve hizmet iş kollarının durumları tespit edilebilmektedir.

Reforms in the Ottoman Empire, one of the most important elements of attempting to construct a new order financial record books resulting from the tax arrangements for researchers to reveal the name of the nineteenth century a very important source of economic and social structuring. Sapanca Borough 1844 (Hijri 1260/61) to the year, and one Muslim and the other two financial record books belong to the Armenian quarter of the Prime Ministry Ottoman Archives is located on the service of researchers. Total 162 households registered in the books of 27 pages. Person to gain all kinds of property, fields, orchards, houses, stores, animals, and moreover, if you have a profession, which means all of them are determined by the annual income of each taxpayer a tax on personal wealth and that the product of putting Sattlement books, the urban and rural the amount of land, the size of acres of land allocated for product types, the total proceeds derived from the cultivated areas, productivity per acre, the size of farms, breeding place of the urban-rural economy, urban economy, which are important for industrial, commercial and service lines of business situations that can be detected .