Özet Hemodiyaliz hastalarında kardiyovasküler nedenli mortalite ve morbidite oldukça yüksektir. Bu durum hızlanmış ateroskleroz ve artmış inflamasyonla karakterizedir. Salusinler (alfa ve beta) ateroskleroz prosesinde yeni tanımlanmış moleküllerdir. Salusin alfa anti-aterojenik bir faktör olarak davranırken, salusin beta proaterojenik bir faktör olarak etki etmektedir. Bu ikisi arasındaki denge etkilenen vasküler yatağın kaderini belirleyecek ve plak oluşumu ve ilerlemesine yol açabilmektedir. Bu kesitsel çalışmada hemodiyaliz hastalarında ve sağlıklı popülasyonda Salusinler (alfa ve beta) ile common karotis arterden karotis intima media kalınlığı (KA-İMK) ve nabız dalga hızı (NDH) parametreleri ölçüldü. Hemodiyaliz hastalarındaki salusin alfa ve salusin beta değerleri ile sağlıklı kontroller mukayese edildiğinde; çalışmamızda gerek hemodiyaliz hasta popülasyonunda gerekse sağlıklı popülasyonda salusin alfa düzeyleri ve ateroskleroz belirteçleri olan KA-İMK (sırasıyla hasta ve sağlıklı r:-,330 , p:,000 ve r:-,223 , p:,035) ve NDH (sırasıyla hasta ve sağlıklı r:-,210 , p:,005 ve r:-,378 , p:,000) arasında negatif korelasyon izlendi . Hastalarda salusin beta/alfa oranı ile KA-İMK ve NDH arasında da korelasyon izlendi. (sırasıyla r:,190 , p:,012 ve r:,155, p:,041) bu çalışmamızın önemli bir çıktısıdır. Ayrıca alt grup analizinde diyabetik hastalarda Salusin alfa düzeyinin düşük bulundu. Anahtar Kelimeler: hemodiyaliz, salusin alfa, salusin beta, ateroskleroz
Abstract The ratio of cardiovascular mortality and morbidity are high in hemodialysis patients. This is characterized by accelerated atherosclerosis and increased inflammation. Salusins (alpha and beta) are newly defined molecules in the process of atherosclerosis. While salusin alpha acts as an anti-atherogenic factor, salusin beta acts as a beta proatherogenic factor. The balance between these two molecules determine the fate of vascular space, cause plaque formation and progression. In this cross-sectional study, salusins (alpha and beta), carotid intima media thickness from carotid artery and pulse wave velocity parameters were measured in hemodialysis patients and healthy population. When the salusin alpha and salusin beta values in hemodialysis patients are compared with healthy population, in our study, we found a negative correlation between salusin alpha levels and CA-IMT ( r:-,330, p:,000 and r:-,223, p:,035, respecticely) and PWV ( r:-,210 , p:,005 and r:-,378 , p:,000 , respectively). We also found the correlation between salusin beta/alpha ratio and CA-IMT, PWV in the patients (r:,190 , p:,012 and r:,155, p:,041, respectively). This is an important data of our study. Further, in the subgroup analysis, the level of salusin alpha was low in diabetic patients. Key words: hemodialysis, salusin alpha, salusin beta, atherosclerosis