Lise Rehber Öğretmenlerine Yönelik Tüm Okul Yaklaşımına Dayalı Sanal Zorbalıkla Başa Çıkma Stratejileri ve Sanal Zorba Farkındalığını Kazandırma Programının Etkililiği

Abstract

Sanal zorbalık, bilişim araçları yoluyla yapılan şiddet anlamına gelmektedir. Bu sorun bilişim araçlarının kullanımının her geçen gün arttığı günümüzde gençleri tehdit eden önemli bir risk olarak kabul edilmektedir. Okul sistemi içerisinde sanal zorbalığa ilişkin bilgilendirme ve farkındalık oluşturma çalışmalarında rehber öğretmenler önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı rehber öğretmenlere yönelik tüm okul yaklaşımına dayalı olarak hazırlanan sanal zorbalıkla başa çıkma ve farkındalık artırma programının etkililiğini incelemektir. Çalışmanın modeli yarı deneyseldir. 12 deney ve 12 kontrol grubunda olmak üzere 24 rehber öğretmen çalışma grubunda yer almıştır. Ön, son ve izleme ölçümleri yapılmıştır. Deney grubundaki rehber öğretmenlere tüm okul yaklaşımına dayalı dört oturumluk psikoeğitim programı uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise herhangi bir işlem yapılmamıştır. Veri toplama aracı olarak Öğretmenler için Sanal Zorba Farkındalık Ölçeği (ÖSZFÖ) ile Öğretmenler için Sanal Zorbalıkla Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği (ÖSZBÇSÖ) kullanılmıştır. Yapılan deneysel işlem sonrası son test sonuçlarında her iki ölçek için de deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu ve etki büyüklüğünün yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca iki ay sonra yapılan izleme testi sonuçlarına göre ÖSZFÖ ve ÖSZBÇSÖ puanlarından elde edilen düzeyin korunduğu görülmüştür. Rehber öğretmenlere yönelik hazırlanan sanal zorbalıkla başa çıkma ve sanal zorba farkındalığını artırma programının hem sanal zorba farkındalık, hem de sanal zorbalıkla başa çıkma stratejileri açısından etkililiği ilgili literatür kapsamında tartışılmıştır