Tuz stresi altındaki buğday genotiplerinde foliar bor uygulamalarının neden olduğu fizyolojik ve biyokimyasal değişimler

Abstract

Bu çalışmada farklı iki buğday (Triticum aestivum L.) genotipinde (Momtchil ve Pamukova-97) tuz stresi (150 mM NaCl) ve foliar bor (H3 BO3 ; 30 µM) uygulamalarının etkileşimleri incelenmiştir. Momtchil’de klorofil a ve toplam klorofil miktarı tuz stresi, foliar bor ve tuz+foliar bor uygulamalarından etkilenmemiş, klorofil b miktarı ise, muhtemelen yüksek toplam karotenoid ve serbest prolin miktarından dolayı, ilgili kontrollerle karşılaştırıldığında artış göstermiştir. Pamukova-97’de ise böyle koruyucu bir mekanizmanın bulunmaması nedeniyle foliar bor ve tuz+foliar bor uygulamaları fotosentetik pigment miktarının azalmasına yol açmıştır. Askorbat-glutatyon döngüsünün enzimleri ve süperoksit dismutaz aktivitesi tüm uygulamalar sonucunda indüklenmemiş ve buğday genotiplerinin yapraklarında hem belirgin derecede H2 O2 birikimi hem de yüksek MDA miktarı ile gösterildiği gibi membran hasarı belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışmada kullanılan, tuz stresi altındaki buğday genotiplerinde foliar bor uygulamalarının beklenen iyileştirici etkisinin gözlenemediği söylenebilir.

In this study, interactive effects of salt stress (150 mM NaCl) and foliar boron (H3 BO3 ; 30 µM) application was studied in two wheat (Triticum aestivum L.) genotypes (Momtchil and Pamukova-97). Chlorophyll a and total chlorophyll content in Momtchil were not affected by salinity, foliar boron and salinity+foliar boron application while chlorophyll b content was increased by foliar boron and salinity+foliar boron application as compared to relative controls, probably due to higher total carotenoid and free proline level. In Pamukova-97, however, foliar boron and salinity+foliar boron application led to the reduced photosynthetic pigment content because of the absence of such a protective mechanism. Antioxidant enzymes of ascorbate-glutathione cycle and superoxide dismutase was not induced by all applications and both remarkable H2 O2 accumulation and membrane damage was determined in the leaves of wheat cultivars, as demonstrated by higher MDA content in leaves. As a result, it may be concluded that expected ameliorative effect of foliar boron application did not occur in saltaffected wheat cultivars used in this study.