N-Nitrozo bileşikleri, 20. yüzyılın başından itibaren bilinen, ancak 1950’lerden sonra canlı sağlığı üzerine etkileri daha çok dikkat çeken bileşiklerdir. N-Nitrozo-N-Etilüre (ENU) günümüzde gıda ürünlerini koruyarak raf ömrünü uzatmada kullanılan N-Nitrozo çeşitlerindendir. Deney hayvanları üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda toksik, teratojenik, mutajenik ve kanserojenik etkilerinin olduğu ortaya konmuştur. Bu çalışmada ENU maddesi uygulanan, erkek zebra balıklarının testis dokusunda meydana gelen değişimler histopatolojik olarak araştırılmıştır. Çalışma için bir kontrol ve dört deney grubu olmak üzere toplam beş grup oluşturulmuştur. Deney grubundaki akvaryumlara, 0,25 mM, 0,50 mM konsantrasyonlarda birer ve ikişer saatlik ENU uygulanmış olup 6. gün sonunda diseksiyon yapılmıştır. Alınan zebra balığı testis dokusuna rutin histolojik işlemler uygulanmıştır. Konsantrasyon ve uygulama süresinin artışına bağlı olarak deney gruplarının testis dokusunda, seminifer tübüllerde yapısal bozulmalar, vakuolizasyon, spermatogenik seriye ait hücre kümelerinde konsantrasyona bağlı olarak azalma, bazı hücrelerde hipertrofi ve bağ dokusunda dejenerasyonlar tespit edilmiştir. Histolojik incelemeler neticesinde ENU’ya maruz kalan erkek zebra balıklarının testis dokularında olumsuz değişimler belirlenmiştir.
N-Nitrozo compounds are known from the beginning of the 20th century, but after 1950s their effects on living health were more prominent. N-Nitrozo-N-Ethylurea (ENU) is one of the N-Nitrozo varieties used today to protect food products and extend shelf life. As a result of research on experimental animals, toxic, teratogenic, mutagenic and carcinogenic effects have been revealed. In this study, changes in testicular tissue of male zebrafish treated with ENU were investigated histopathologically. A total of five groups, one control and four experimental groups, were formed for the study. ENU was applied to the aquaria in the experimental groups at concentrations of 0.25 mM and 0.50 mM. Routine histological procedures were applied to the zebrafish testis tissue. Due to the increase in concentration and application time, structural disruptions in seminiferous tubules, vacuolization, decrease in cell clusters, hypertrophy in some cells, degenerations in connective tissue were detected in testicular tissue of the experimental groups. Histological examinations revealed negative changes in testicular tissues of male zebrafish exposed to ENU.
