Divan şairi, şiirlerinde aşkı, sevgiyi, güzeli ve güzelliği dile getirirken, giyim kuşama ait unsurlardan da yararlanmış, kıyafetlerin renk, biçim vb. özellikleri üzerinde dururken, kıyafet ile giyen kişi arasındaki çeşitli ilgilere de temas etmiştir. Bu çerçevede divan şairlerinin üzerinde çokça durdukları giyim kuşam unsurlarından biri de gömlektir. Gömlek, klâsik Türk şiirinde çoğunlukla âşık, sevgili, gül ve Yusuf odaklı ele alınmış, daha ziyade teşbih, istiare, mecaz, telmih vb. sanatlar vasıtasıyla konu edilmiştir. Bu bağlamda gömlek, kırmızı rengi dolayısıyla güle, lâleye ve kanlı kefene benzetilmiştir. Gömlek aynı zamanda vuslattır. Vücuda temas etmesi ve onu sarması nedeniyle sevgili ile vuslatta olduğu hayal edilir, hatta bu özelliğinden dolayı âşık tarafından kıskanılır. Kokusu, rengi ve yırtılması dikkate alınarak özellikle Yusuf kıssasına telmih çerçevesinde kullanıldığı görülür. Bu çalışmada, taranan metinlerden elde edilen örnekler çerçevesinde gömleğin bu şiirde nasıl ve ne şekilde ele alındığı, işlendiği incelenmeye, böylece gömleğin klâsik Türk şiirindeki kullanımı, yeri ve öneminin tespiti için gerekli olan malzeme ve bilginin bir bölümünün ortaya konulmasına çalışılmıştır.
The Divan poets touch on various interests between the person and its outfit mode, while they composed the concept of love, beauty and beautiful in their poems using the elements relating to the the clothe and finery, considering characteristics of dressing such as its colour and design etc. One of the most popular dress modes that the Divan poets touched upon is shirt. A shirt in the classical Turkish poetry has been mostly taken up with lover, beloved, rose, and Joseph centered, moreover considered through arts such as smile, istiare, metaphor, allusions etc. In this context shirt is likened to rose, tulip and bloody shroud because of its red color. A shirt also meant union with one’s beloved. It is thought that a shirt is in union with the beloved one because it touches and wraps the body and therefor the lover becomes jelous of a shirt. Considering its scent, color and tear, a shirt is used in terms of metaphoric allusions (telmih) in the story of Joseph. This article within the framework of the examples obtained throughout the texts studied, tries to exibit some essential knowledge and documents in order to determine how and in what regards a shirt is considered in this poetry, and in this way the use, place and significance of a shirt in the classical Turkish poetry.
