BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ

Abstract

Balkanlaştırma, sinemadaki temsiliyle, sınırları belirsiz bir coğrafyaya dair tahayyülün Batı merkezli bakış açısından ideolojik bir yeniden üretim alanı oldu. Bu bağlamda oryantalizmle de ilişkilendirilerek onun bir türevi olarak da okundu. Fakat Balkanlaştırma bakış açısı, öz-Balkanlaştırma ve öz-egzotikleştirme pratikleriyle içeriden de desteklenen ve üretilen bir temsil biçimi doğurdu. Bu belirsiz bölgenin bileşenlerinden biri olarak Hırvatistan'ın sineması, oldukça hızlı dönüşümlere sahne olan toplumsal ve politik bir arkaplanda, ulus devletleşme ve Avrupalılaşma sürecinde, savaş sonrası travmalarıyla yüzleşirken, yeni ulusal özneleri tanımlamaya / inşa etmeye başladı. Bu yüzleşmenin önemli bir bölümü yakın geçmişin öteki'leri üzerinden kendini tanımlama halinde gerçekleşirken, bir bölümü de yeni sistemle ve süregelen kapitalist-ataerkil toplumsal yapıyla oldu. Bu araştırma kapsamında 2000-2015 arası Hırvatistan sinemasında karşı- mıza çıkan yeni öznellik biçimleri öz/Balkanlaştırma, kendini yok eden özne, alt-üst ötekilik, gelenek ve modern arasında bir başka öteki olarak kadın özneler, geç-modernitede projeye dönüşen özne vb. kavramsallaştırmalar içinde incelenmiştir

From Balkanization to Europeanization: An Analysis of Subjectivity in Croatian CinemaBalkanization and its cinematographic representation became an ideological reproduction space from the western perspective of imagining a geography with indeterminate borders. In this context, it is seen as a derivative of Orientalism. But this perspective of Balkanization generated a representation that was supported and reproduced from inside through self-Balkanization and self-exoticism. Croatian cinema, in the context of this undefined region, constructed new national subjects while facing post-war trauma in a process of nationalization and Europeanization, while the sociological and political background became the scene of rapid and succesive transformations. A significant part of this confrontation consists of self-determination over the other of recent past and the rest is of a new system and a continual capitalist-patriarchal social structure. In this article, the new subjectivity forms in Croatian cinema between 2000-2015 are analyzed in terms of concepts such as self-Balkanization, self-destructive subject, upper and lower others, woman subjects as another other between tradition and modern, and subject transformed into project in late-modernity