TEMEL VE ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA HUKUK EĞİTİMİ ÜZERİNE

Abstract

Bu çalışmanın amacı, temel (ilkokul) ve ortaöğretim (ortaokul ve lise) kurumlarında hukuk eğitimi verilmesi gerekliliği ve buna ilişkin sebeplerin ve çözüm önerilerinin sunulmasıdır. T.C. Sakarya Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından desteklenen, Sakarya ilinde hukuk üzerine faaliyet yürütmekte olan kişiler (avukat, stajyer avukat, hakim, Cumhuriyet savcısı ve hukukçu akademisyen) esas alınmak suretiyle, araştırma soruları çerçevesinde hazırlanan, "Sakarya'da Hukuk Algısı ve Hukuk Çevirileri" başlıklı araştırma projesi kapsamında, katılımcılardan liselerde hukuk eğitimine ilişkin görüşleri sorulmuş; katılımcıların büyük çoğunluğunun, lise öğrencilerine hukuk dersi okutulmasının yerinde olacağı düşüncesini paylaştığı görülmüştür. Diğer yandan, Türkiye'de temel öğretim kurumlarında, 5. ve 6. sınıflara yönelik, seçimlik ders statüsünde olmak üzere, "hukuk ve adalet" isimli ders verilmektedir. Bu çerçevede, toplum içerisinde yaşayan bireylerin, hukuka uygun davranmalarının sağlanması ve birbirleri ile arasında uyuşmazlığa kaynaklık edebilecek; diğer bir ifade ile başkalarının haklarını ihlal edecek davranışlardan kaçınmaları bakımından, temel ve ortaöğretim kurumlarında verilecek olan hukuk derslerinin önemli bir katkı sağlaması mümkündür. Nitekim hukuk bilincinin bireylerde genç yaşlarda temellendirilmesi gereği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu anlamda, temel öğretim kurumlarında seçimlik olarak hukuk dersi verilmesi oldukça yerindedir; ancak kanaatimizce yeterli değildir. Ayrıca, ortaöğretim kurumlarında da zorunlu ders olarak okutulması gereklidir. Diğer yandan, hukuk derslerinin temel amacı, öğrencilerde hukuka uygun davranma ve adaletli olma bilincinin oluşturularak geliştirilmesi ve yargı kurumlarına güven duygusunun sağlanması olmalıdır. Bu şekilde, söz konusu bilinçle yetiştirilen kişiler arasında hukuki uyuşmazlıkların asgari düzeyde tutulmasını mümkün kılan bir yapının sağlanması mümkün olur ve aynı yönde, huzurlu bir toplum yapısı oluşturulabilir.

The aim of this study is to present the necessity that law education should be trained in primary education and secondary education; to present reasons and solution offers related to this subject. The participants were asked for their opinion about law education in high school within the investigation project titled " Perception of Law and Law Translation in Sakarya", supported by T.R. Sakarya University Scientific Research Projects Coordination Unit, (thereby the people like lawyer, law apprentice, judge, public prosecutor and jurist academician, who are active in law, are being as a basis for this investigation); a great majority of the participants delivered an opinion that teaching law in high schools would be suitable. On the other hand, a subject named "Law and Justice" is being taught as an elective subject for 5. and 6. grades in Turkey. In this context, it is possible that law subjects, which can be taught in primary and secondary education, can make significant contribution, in the sense that these subjects provides communityresiding persons to keep on the right side of the law; to avoid behaviour violating other's right. As a matter of fact, it should be taken into consideration that law consciousness should be grounded at early ages. In this sense, teaching law subjects as elective is highly suitable; but it is not enough as for us. Besides, law subjects must be taught as compulsory subject in secondary education. On the other hand; keeping the students on the right side of law, establishing and developing consciousness of being fair and ensuring sense of security towards judicial institution should be the main aim of law subjects. Thus, it is possible to provide a structure that holds legal disputes between the persons grown up with the aforesaid consciousness at a minimum and a peaceful society structure can be established.