Meta-Analiz: Türkiye'de Pseudomonas aeruginosa İzolatlarının Son 11 Yıldaki Antibiyotik Direnç Değişimi

Abstract

Pseudomonas aeruginosa izolatların sahip oldukları direnç mekanizmalarının çeşitliliği ve artan direnç oranları tedavide ciddi sorunlara yol açmaktadır. Bakterinin antibiyotiklere direnci hastanın özelliğine ve antibiyotik kullanım politikalarına bağlı olarak ülkeye, bölgeye, hastaneye ve kliniğe göre değişebilmekte, hatta tedavi sırasında da değişiklik gösterebilmektedir. Bu meta-analiz çalışmasında, P.aeruginosa izolatlarında antibiyotik direnç değişiminin son 11 yıldaki durumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Meta-analiz çalışması, PRISMA bildirisine uygun olarak planlanmış ve uygulanmıştır. Buna göre çalışmamızda literatür tarama, kabul ve red kriterlerinin belirlenmesi, makale incelenmesi, veri toplanması ve istatistiksel analizler yapılmıştır. Literatür taramada iki ulusal (ULAKBİM ve Türk Medline) ve bir uluslararası (PubMed) veritabanı kullanılmıştır. Literatürler, dışlama kriterleri göz önünde tutularak incelenmiş, çalışma verileri toplanmış ve istatistiksel analiz gerçekleştirilmiştir. Literatürlerden elde edilen veriler ortak bir birim altında toplanarak değerlendirilmiştir. %95 güven aralığında yapılan hesaplamalarda p<= 0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Dışlama kriterleri sonucunda, 2003-2013 yılları arasında yayınlanmış 48 bilimsel çalışmaya meta-analiz uygulanmıştır. P.aeruginosa izolatlarının 2003-2013 yılları arasındaki antibiyotik direnç oranı değişimlerinin değerlendirilmesi, yayın yıllarına göre 3 grupta yapılmıştır. 2003-2006 yılları arasında yayınlanmış 17; 2007-2009 yılları arasında yayınlanmış 14 ve 2010-2013 yılları arasında yayınlanmış 17 bilimsel çalışma incelenmiştir. Yıllara göre antibiyotik direnç bildirimlerinde belirgin değişimler olmasına rağmen istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p> 0.05). 2007-2009 yılları arasında karbapenem direncinde, özellikle de imipeneme karşı dirençte artış izlenmiş; ancak imipenem ve meropenem direnç değişimi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p= 0.254, p= 0.499). 11 yıllık süreçte imipenem ve meropenem direnç oranı sırasıyla %29.4 ve %32.1 olarak saptanmıştır. Son 4 yıllık dönemde sefalosporinlerden sefepim ve monobaktam dışındaki antibiyotik gruplarında bildirilen direnç oranlarında azalma görülmüştür. Sefepim ve seftazidim direnç oranları sırasıyla %41.4 ve %43.9 olarak bulunmuştur. Son 4 yılda aminoglikozid grubu antibiyotiklerden amikasin, gentamisin, netilmisin ve tobramisin için bildirilen direnç oranlarında azalma izlenmiş, ancak bu azalma istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p> 0.05). Mevcut veriler ışığında, ülkemizde P.aeruginosa'nın antibiyotik direncinin azalma eğiliminde olduğu söylenebilir. Henüz yolun başında olmakla birlikte, akılcı ve kısıtlı antibiyotik kullanım politikalarının, direncin azalmasına katkı sağladığı ifade edilebilir; ancak direncin makul düzeylere gerilemesi için yeni ve sürdürülebilir politikaların hayata geçirilmesi gereklidir

The increased antibiotic resistance and diversity of resistance mechanisms in clinical isolates of Pseudomonas aeruginosa lead to serious problems in treatment. Bacterial resistance against antibiotics can be infl uenced by patient characteristics, antibiotic usage policy depending on the country, region, hospital, clinics and even may vary during treatment. In this meta-analysis study, we aimed to evaluate the trends in P.aeruginosa antibiotic resistance over the past 11 years. The study was planned and conducted in accordance with the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) and the literature search method, criteria for inclusion and exclusion, evaluation of publications, data collection, and statistical analysis were performed. To identify relevant publications, two national databases (ULAKBIM and TURK MEDLINE) and one international database (PubMed) were searched. Published manuscripts were evaluated for exclusion criteria, after the study data were collected, and statistical analyses were performed. The data obtained from the literature were assessed under a common unit. The calculations made in the 95% confi dence interval value of p&lt;= 0.05 was considered statistically signifi cant. As a result of exclusion criteria, meta-analysis was performed for 48 studies published between 2003 and 2013. For the evaluation of the changes in antibiotic resistance of P.aeruginosa isolates over time, studies were divided into three groups according to the year of publication. The number of publications was relatively consistent over the course of the study period with 17 studies published in 2003-2006; 14 in 2007-2009, and 17 in 2010-2013. There were signifi cant changes in antibiotic resistance results within years however, none of these differences were statistically signifi cant (p&gt; 0.05). Carbapenem resistance, especially imipenem resistance, increased between 2007 and 2009, however, the changes were not statistically signifi cant for either imipenem or meropenem (p= 0.254, p= 0.499, respectively). Through the 11-year period, the resistance rates for imipenem and meropenem were 29.4% and 32.1%, respectively. In the last 4 years of the study period, notable decrease were reported in antibiotic groups except for cefepime from cephalosporins and monobactam; the resistance rates for cephalosporins remained unchanged during this time period. The reported resistance rates for cefepime and ceftazidime were 41.4% and 43.9%, respectively. Similar decreases in resistance to aminoglycoside antibiotics, including amikacin, gentamicin, netilmicin, and tobramycin, were also seen, however, these changes were not statistically signifi cant (p&gt; 0.05). The current data suggested that antibiotic resistance in P.aeruginosa has a tendency to decrease in our country. Though being at the bottom of the ladder, it can be expressed that rational and restricted use of antibiotics policy, contributed to the strength of the decrease; however for the decline of resistance to a reasonable level, new and sustainable policy is necessary to be implemented